Με πρωτοβουλία του δραστήριου Συλλόγου Κρητών Αγίου Δημητρίου – Μπραχάμι και του Δήμου, συνδιοργανώθηκε τριήμερο εκδηλώσεων με θέμα “80 χρόνια μετά… Ελευθέριος Βενιζέλος”, την Παρασκευή 30/9, Σάββατο 1/10 και Κυριακή 2/10.

Το Σάββατο 1/10, έγινε εκδήλωση – συζήτηση με θέμα “Βενιζέλος, τα κρίσιμα ερωτήματα”.
Αφορμή για το θέμα ήταν το βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη “Ταξίδι Μέλιτος”.
Καλεσμένοι – συζητητές ήταν ο συγγραφέας Μίμης Ανδρουλάκης, ο καθηγητής Πανεπιστημίου-ιστορικός Βασίλης Καρδάσης και ο ιστορικός του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος. Η εκδήλωση ξεκίνησε με ένα εγκάρδιο καλωσόρισμα – χαιρετισμό, του προέδρου του Συλλόγου Κρητών Αγ. Δημητρίου κ. Στέλιου Μαμαλάκη.
«Μας βασάνισε πολύ το πώς πρέπει να σχεδιαστεί μια εκδήλωση που να ξεφεύγει από μια απλή ιστορική αναδρομή και μια ακαδημαϊκού τύπου παρουσίαση… Την ίδια περίπου περίοδο, έτυχε να διαβάζω το βιβλίο του κ. Ανδρουλάκη, “Ταξίδι Μέλιτος”. Διαβάζοντάς το μου είχε διεγείρει το ενδιαφέρον, με τον τρόπο που προσέγγιζε με άγνωστα ιστορικά στοιχεία για τον άνθρωπο και πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο. Παρουσίασα την ιδέα αυτή στη δήμαρχο, που ξαφνιάζοντάς με, μου είπε πως ήταν και στις δικές της σκέψεις μια τέτοια εκδήλωση».
Καλωσόρισμα και θερμό χαιρετισμό στη συνέχεια της εκδήλωσης από την δήμαρχο Αγ. Δημητρίου κα Μαρία Ανδρούτσου.
«Σε μια ιδιαίτερη για την πόλη μας βραδιά, υποδεχόμαστε τους τρεις ξεχωριστούς ανθρώπους των Γραμμάτων και του Πολιτισμού, με αντικείμενο τη σκιαγράφηση μιας μεγάλης πολιτικής προσωπικότητας, που στην πολιτική της διαδρομή, άφησε ένα μεγάλο αποτύπωμα…
Ηταν φυσιογνωμία που κυριάρχησε σχεδόν ένα τρίτο του αιώνα, όχι μόνο στην πολιτική, μα και στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή…
Ο άνθρωπος που αγαπιέται με πάθος και μισείται θανάσιμα, που σκορπά το θάμβος αλλά και αντιμετωπίζει τη σκληρή αντίδραση…
Όπως παραδέχονται πολλοί ιστορικοί, ο Βενιζέλος ήταν ο ηγέτης που δεν υποτάχθηκε στην λογική της ιστορίας, αλλά αντίθετα, υπέταξε την ιστορία και τη διαμόρφωσε!».
Μετά την κα δήμαρχο, σειρά είχε ο κ. Γεώργιος Πρασιανάκης, δικηγόρος – τ. βουλευτής και πρόεδρος του Παραρτήματος Αττικής του Ιδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”…
«Μεταφέρω ευχές και συγχαρητήρια του γεν. δ/ντή του Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”, που εδρεύει στα Χανιά, Νίκου Παπαδάκη. Το παράρτημα Αττικής, που έχω την τιμή να εκπροσωπώ εδώ, αποτελεί τον συμπαραστάτη και αρωγό στις προσπάθειες του Ιδρύματος στο λεκανοπέδιο Αττικής. Προσπαθεί να στηρίξει και ενισχύσει τις εκδηλώσεις που γίνονται στην περιοχή, που οι βρυκόλακες του αντιΒενιζελισμού, νεκραναστήθηκαν, αποθρασύνθηκαν και επιδιώκουν να αμαυρώσουν τη μνήμη και να μειώσουν το έργο και την προσφορά του. Ατυχώς σ’ αυτή την προσπάθεια πρωταγωνιστούν πρόσωπα και φορείς που φέρουν ψευδεπίγραφους Βενιζελικούς τίτλους».
Ακολούθησε στη συνέχεια μια πολύωρη συζήτηση ερωτοαποκρίσεων. Οι τρεις καλεσμένοι αντάλλαξαν ερωτήσεις για πολιτικές θέσεις και όχι μόνο του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Επίκεντρο της συζήτησης ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και οι κατά καιρούς αποφάσεις που πήρε. Αργότερα πήραν μέρος και άτομα από το ακροατήριο, απευθυνόμενα και στους τρεις καλεσμένους. Τις περισσότερες ερωτήσεις εισέπραξε ο Μίμης Ανδρουλάκης.
Ηταν μια εξαιρετική βραδιά, γεμάτη ιστορία και εκπλήξεις. Εντύπωση μου προκάλεσε η αποκάλυψη του κ. Πρασιανάκη για τη μυστική μεταμεσονύχτια κουβέντα του Βενιζέλου με τον Ινονού.
Προφανώς θα του είπε πως “θα αμολήσει” τον Πάγκαλο με τη “Στρατιά του Έβρου” και σε μερικές ώρες θα κατελάμβανε ολόκληρη την Ανατολική Θράκη και βέβαια την Κωνσταντινούπολη που απείχε λιγότερο από 72 χλμ., αν μέχρι το πρωί δεν κλείσει η συμφωνία.
Ο Ινονού, προφανώς, συνεννοήθηκε με τον Κεμάλ και όταν επέστρεψε, δήλωσε πως η Τουρκία παραιτείται από τις αξιώσεις της και έτσι έκλεισε η Συνθήκη της Λωζάνης. Οι αξιώσεις της Τουρκίας δεν ήσαν και λίγες, όπως:
Όλα τα νησιά του Αιγαίου, παράδοση του Ελληνικού Στόλου και τεράστιες χρηματικές αποζημιώσεις!
Ειπώθηκαν πάρα πολλά, μια αποκάλυψη του κ. Ανδρουλάκη εμένα προσωπικά με εντυπωσίασε: Οπως μας είπε, το βρήκε γραμμένο στο ημερολόγιο του γνωστού Βρετανού διπλωμάτη Χάρολντ Νίκολσον: «Οταν ρώτησε τον Βενιζέλο ο Άγγλος Κέηνς:
– Μα εσείς ένα πολιτικός φιλελεύθερος να σχηματίζετε κυβέρνηση μ’ έναν Ναύαρχο και έναν Στρατηγό, του απαντά ο Βενιζέλος:
– Γιατί δεν σας έχω εμπιστοσύνη εσάς τους Εγγλέζους. Γιατί αν χάσετε τον πόλεμο, με αυτά που κάνετε στην Καμπόζη, εγώ χάνω τα πάντα. Χάνω την Θράκη, τη Μακεδονία και τη Θεσ/νίκη.
Αν κερδίσετε τον πόλεμο, δίχως να είμαι παρών, με δικό μου αξιόμαχο στρατό, είμαι απόλυτα βέβαιος πως θα μετατρέψετε τη Θεσσαλονίκη σε ένα λιμάνι με ειδικό καθεστώς. Μα και οι φίλοι μας οι Σέρβοι, αν δεν είμαι εκεί, είμαι βέβαιος πως δεν θα εγκαταλείψουν τις θέσεις που κατέχουν στην Ελληνική Μακεδονία…».
Συνέχισε ο Μίμης ν’ απαντά και να σχολιάζει αν και η ώρα είχε περάσει!
Εγώ προσωπικά θαύμασα τις γνώσεις που είχε όσον αφορά την εποχή του Βενιζέλου, αν και μερικές από αυτές θα τις χαρακτήριζε ο Νίκος Αγγελής “Εντεψίζικες”.