Χορός δισεκατομμυρίων για τα ελληνικά ομόλογα

της Ελευθερίας Κούρταλη

"Ο πρώην παρίας της Ευρώπης οδεύει προς νέα εποχή", έγραφαν πριν από μερικές εβδομάδες τα διεθνή μέσα, χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα ως την "αγαπημένη των αγορών" μετά και την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στη χώρα, σε συνδυασμό με τις ταχύτατες κινήσεις της νέας κυβέρνησης στο μέτωπο της ενίσχυσης των επενδύσεων και της ανάπτυξης καθώς και το άκρως ευνοϊκό κλίμα που κυριαρχεί σήμερα στη διεθνή αγορά ομολόγων.

Αυτή η στροφή της επενδυτικής διάθεσης προς την Ελλάδα αποτυπώνεται ξεκάθαρα στην αγορά ομολόγων, με τις κορυφαίες επιδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων και τη "δίψα" των επενδυτών για αυτά να μεταδίδονται, όπως δείχνουν τα πράγματα, και στα ομόλογα των ελληνικών επιχειρήσεων.

Αν και το Eλληνικό Χρηματιστήριο έχει "εγκλωβιστεί" στη risk-off διάθεση των ξένων χαρτοφυλακίων, έχοντας δεχτεί ισχυρές πιέσεις την περασμένη εβδομάδα μετά και την επιδείνωση των προοπτικών της παγκόσμιας οικονομίας που "αποκάλυψαν" μια σειρά οικονομικών δεικτών, καθώς και την ενίσχυση των εμπορικών εντάσεων, τα ελληνικά ομόλογα –αντίθετα– επωφελούνται από αυτή την εξέλιξη, όπως και γενικότερα τα κρατικά και τα εταιρικά ομόλογα διεθνώς.

Θετικό "σήμα"

Όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον για ελληνικές εκδόσεις, λόγω των χαμηλών αποδόσεων που υπάρχουν στην Ευρώπη, και οτιδήποτε "δίνει" απόδοση έχει ισχυρή ζήτηση. Η περίοδος που διανύουμε θεωρείται άκρως ευνοϊκή για αναδιάρθρωση του δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων και για νέες χρηματοδοτήσεις από τις αγορές. Και, βεβαίως, η ζήτηση αυτή έχει δημιουργήσει μια νέα πηγή εσόδων και για τις εταιρείες που λειτουργούν στις εκδόσεις ως χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, συντονιστές κ.λπ.

Η πρόσφατη επιτυχημένη έξοδος της Ελλάδας στις αγορές με 7ετές ομόλογο, σε συνέχεια των εκδόσεων του 10ετούς και 5ετούς φέτος, έχει ενισχύσει ακόμα περισσότερο το κλίμα. Με τις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων όλων των διαρκειών να διαπραγματεύονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και με αυτήν του 10ετούς να διαμορφώνεται πλέον κοντά στο 1,3%, το ιδιαίτερα θετικό κλίμα στις αγορές ομολόγων διεθνώς μετά τις αποφάσεις της Fed και της ΕΚΤ και τον όγκο των ομολόγων στην Ευρωζώνη με αρνητικές αποδόσεις ολοένα να αυξάνεται, οι προοπτικές για τα ελληνικά ομόλογα είναι ιδιαίτερα θετικές.

Αξίζει να σημειώσουμε πως πάνω από το ένα τρίτο των εταιρικών ομολόγων στην Ευρωζώνη, τα οποία έχουν "επενδυτική βαθμίδα", διαπραγματεύονται με αρνητικά επιτόκια, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί στους επενδυτές αυτή η πρωτοφανής "μανία" για τα εταιρικά ομόλογα χαμηλότερης αξιολόγησης τα οποία προσφέρουν θετικές αποδόσεις. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Tradeweb, το 70% των ομολόγων στην Ευρωζώνη –εταιρικά και κρατικά– έχουν αποδόσεις υπό το... μηδέν. Από το σύνολο των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης, αξίας 8,2 τρισ. ευρώ, τα 5,63 τρισ. ευρώ έχουν αρνητικά επιτόκια, επίπεδο το οποίο αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. Σε ό,τι αφορά τα εταιρικά ομόλογα, από το σύνολο των ομολόγων που έχουν επενδυτική βαθμίδα, των οποίων η αξία διαμορφώνεται στα 3,4 τρισ. ευρώ, τα 1,17 τρισ. ευρώ ή το 34% έχουν αρνητικές αποδόσεις.

Και εγχώρια κεφάλαια

Αυτή η θετική δυναμική που έχει διαμορφωθεί για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, σε συνδυασμό με μια πιο φιλοεπενδυτική οικονομική πολιτική, καθώς και την πλήρη άρση των capital controls, κάνει την προσπάθεια των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων για άντληση κεφαλαίων να γίνεται πιο ελκυστική, ενώ πλέον υπάρχει η δυνατότητα και σε ελληνικά κεφάλαια του εσωτερικού να συμμετάσχουν σε διεθνείς εκδόσεις ελληνικών επιχειρήσεων.

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στέλεχος ξένης τράπεζας, τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα αποδόσεων των γερμανικών και των ελληνικών κρατικών ομολόγων σηματοδοτούν εξαιρετικά χαμηλό κόστος δανεισμού και για τις νέες εκδόσεις εταιρικών ομολόγων. Κατά συνέπεια, όσες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν το υπόβαθρο να δανειστούν από τις ξένες κεφαλαιαγορές, μέσω νέων εκδόσεων ομολόγων σήμερα, θα μπορούν να πετύχουν χαμηλότερα επιτόκια και άρα χαμηλότερο μέσο κόστος κεφαλαίων, γεγονός το οποίο επιδρά θετικά και στην τελική τους κερδοφορία.

Όπως σημείωσε και η Citigroup σε πρόσφατη έκθεσή της, η βελτίωση της οικονομικής εμπιστοσύνης και οι καλύτερες από τις αναμενόμενες δημοσιονομικές επιδόσεις έχουν συμβάλει στην αποκατάσταση ενός βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των ξένων επενδυτών στην ελληνική οικονομία. Οι βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης, που έχουν πλέον δημιουργηθεί για τη χώρα, ενδέχεται να επαρκούν για να οδηγήσουν σε περαιτέρω αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας από τους οίκους.

"Μην ξεχνάμε πως παγκοσμίως υπάρχει πολύ χρήμα που λιμνάζει σε ένα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων και, από τη στιγμή που η Ελλάδα δείχνει ότι άλλαξε σελίδα, υπάρχουν κεφάλαια που ψάχνουν να δανείσουν με αυτά τα επιτόκια", σημειώνει ο Ηλίας Ζαχαράκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance.

Ορόσημο η έκδοση του ΟΤΕ

Η επιτυχημένη έκδοση του ΟΤΕ, όπου το 7ετές ομόλογο έφερε επιτόκιο κάτω του 1% και στο 0,875% (το χαμηλότερο που έχει εκδώσει ο όμιλος ΟΤΕ μέχρι σήμερα), η οποία και έγινε μία ημέρα πριν από την έναρξη του roadshow της ΕΧΑΕ στο Λονδίνο, συζητήθηκε έντονα εκείνες τις ημέρες, με τα funds που βρέθηκαν στη βρετανική πρωτεύουσα να δηλώνουν το ενδιαφέρον τους για εκδόσεις που θα ακολουθήσουν. Ο όμιλος άντλησε 500 εκατ. ευρώ, με τη ζήτηση να είναι ιδιαίτερα ισχυρή, και στόχος της έκδοσης ήταν η σημαντική βελτίωση του χρηματοπιστωτικού του προφίλ μέσω της επιμήκυνσης των υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεών του με πολύ χαμηλότερο χρηματοδοτικό κόστος.

Λίγες μέρες μετά βγήκαν στις αγορές και τα Ελληνικά Πετρέλαια, με την έκδοση 5ετούς ομολόγου με απόδοση 2,125% και επιτόκιο 2%. Οι προσφορές των επενδυτών διαμορφώθηκαν στο 1,5 δισ. ευρώ, καλύπτοντας πάνω από τρεις φορές τον αρχικό στόχο για άντληση 400 εκατ. ευρώ, γεγονός που οδήγησε τον όμιλο να αυξήσει το ποσό που ζητούσε στα 500 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης, με την έκδοση μειώνεται το ετήσιο κόστος χρηματοδότησης κατά περίπου 15 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα επεκτείνεται η μέση ωρίμανση των δανειακών υποχρεώσεων και αυξάνονται οι διαθέσιμες γραμμές χρηματοδότησης, υποστηρίζοντας την υλοποίηση του στρατηγικού αναπτυξιακού τους σχεδίου.

Τη σκυτάλη από τις εισηγμένες πήραν και οι μη εισηγμένες ελληνικές επιχειρήσεις, με τη Wind Hellas να προχωρά την περασμένη εβδομάδα στην έκδοση 5ετούς ομολόγου, από την οποία άντλησε 500 εκατ. ευρώ, με το επιτόκιο να διαμορφώνεται στο 4,25%. Η διοίκηση της Wind θα αξιοποιήσει τα αντληθέντα κεφάλαια για την αποπληρωμή υφιστάμενου ομολογιακού δανείου, ύψους 275 εκατ. ευρώ, τοκομεριδίου 10% και λήξεως το 2021, πετυχαίνοντας έτσι τη βελτιστοποίηση της κεφαλαιακής διάρθρωσης και τη μείωση του κόστους δανεισμού της. Τα υπόλοιπα κεφάλαια, 225 εκατ. ευρώ, θα αξιοποιηθούν για την παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας σε επίπεδο επενδύσεων, μεταξύ των οποίων σε φάσμα και τεχνολογικές υποδομές.

Ποιες εισηγμένες "ετοιμάζουν" ομόλογα

Το κύμα εκδόσεων τίτλων από τις ελληνικές επιχειρήσεις αναμένεται να συνεχιστεί το επόμενο διάστημα, με στόχο να "εκμεταλλευτούν" την εξαιρετικά θετική αυτή συγκυρία για να βελτιώσουν τα κόστη και το προφίλ του δανεισμού τους. Το αμέσως επόμενο διάστημα, και εντός του Οκτωβρίου πιθανότατα, αναμένεται έκδοση ομολόγου από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, το οποίο θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ύψους από 120 έως 150 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως η εισηγμένη το καλοκαίρι προχώρησε στην αποπληρωμή 5ετούς ομολόγου, ύψους 60 εκατ. ευρώ, το οποίο εκδόθηκε το 2017 και έφερε επιτόκιο 3,85%. Το ομόλογο είχε δικαίωμα προπληρωμής για το 2019 με τιμή 101% και το 2020 με τιμή 100%.

Στην έκδοση ομολόγου 5ετούς διάρκειας θα προχωρήσει και η Τιτάν, όπως "αποκάλυψε" στο πρόσφατο roadshow της ΕΧΑΕ για την αποπληρωμή του ομολόγου ύψους 300 εκατ. ευρώ που λήγει το 2021 και εκδόθηκε το 2016, το οποίο έχει ετήσιο επιτόκιο 3,5%. Στόχος της διοίκησης για το νέο ομόλογο είναι το επιτόκιό του να είναι τουλάχιστον 200 μ.β. χαμηλότερο, δηλαδή στην περιοχή του 1,5%. Σε ανάλογη κίνηση είχε προχωρήσει και το 2017 για την αποπληρωμή τίτλου που έληγε τον Ιούλιο του 2019.

Ο ΟΠΑΠ, σύμφωνα με πληροφορίες, στοχεύει στην αποπληρωμή του εταιρικού ομολόγου λήξης Μαρτίου του 2022, ενώ, όπως φάνηκε στο roadshow της EXAE, και η Intralot έχει κάποιο πλάνο μείωσης του δανεισμού. Η Αlpha Bank αναμένεται να ακολουθήσει τα βήματα των Πειραιώς και ΕΤΕ και να εκδώσει τίτλο Tier ΙΙ ύψους 300-400 εκατ. ευρώ με κουπόνι κάτω από 7%, κάτι το οποίο ωστόσο αναμένεται μετά την ανακοίνωση του νέου επιχειρηματικού της σχεδίου, η οποία θα γίνει στα τέλη Νοεμβρίου. Κατά το roadshow της ΕΧΑΕ έγιναν γνωστές και οι προθέσεις της διοίκησης της Πειραιώς για έκδοση νέου τίτλου το β' εξάμηνο του 2020.

Έξοδο στις αγορές σχεδιάζει και η ΔΕΗ, καθώς, όπως ανέφερε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης, Γ. Στάσσης, κατά την παρουσίαση στους αναλυτές των αποτελεσμάτων του πρώτου εξαμήνου, η θετική έκθεση του ορκωτού ΕΥ, μετά τα μέτρα διάσωσης που ελήφθησαν, ξεμπλοκάρει και ανοίγει εκ νέου τον δρόμο για τη ΔΕΗ ώστε να προχωρήσει στην έκδοση διεθνούς ομολόγου. Η ΔΕΗ αναμένεται το επόμενο διάστημα να εξετάσει κατά πόσο είναι ώριμες οι συνθήκες για ένα νέο εγχείρημα, που είχε επιχειρηθεί και στα τέλη του 2018.

Η εικόνα της αγοράς

Η βελτίωση της ελληνικής αγοράς εταιρικών ομολόγων είναι έντονη, με αρκετούς εταιρικούς τίτλους να διαπραγματεύονται στο 102% με 105% της ονομαστικής αξίας. Ενδεικτικά, το ομόλογο της Attica Group διαπραγματεύεται με τιμή 102,98 ευρώ και απόδοση 2,73%, το ομόλογο της Aegean διαπραγματεύεται με τιμή 106,9 ευρώ και απόδοση 2,45%, της ΓΕΚ Τέρνα με 106,3 ευρώ και απόδοση 2,72%, του ΟΠΑΠ με 102,15 ευρώ και απόδοση 2,6%, της Sunlight στο 103,6 ευρώ και απόδοση 2,88%, της Μυτιληναίος στο 101,88 ευρώ με απόδοση 2,39%, της Coral στο 105 ευρώ και απόδοση 1,58% και της Housemarket στο 105,8 ευρώ και απόδοση 2,02%.

Παράλληλα, θετική είναι και η πορεία των ελληνικών εταιρικών ομολόγων που διαπραγματεύονται σε ξένες αγορές, με εξαίρεση των τίτλων της Ιntralot, όπου το ομόλογο λήξης 2024 έχει απόδοση 23,21% και τιμή 48,76 ευρώ και το ομόλογο λήξης 2021 έχει απόδοση 29,81% και τιμή 67,75 ευρώ.

Το ομόλογο της Motor Oil έχει τιμή 102,19 ευρώ και απόδοση 2,34%, της Τιτάν (λήξης 2021) έχει τιμή 105,81 ευρώ και απόδοση 0,07% και της Coca-Cola έχει τιμή 109,75 ευρώ και απόδοση 0,74%.

"Κλειδί" για την επενδυτική εμπιστοσύνη

Πότε θα αρθεί το όριο των αγορών ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες

Ένα από τα θέματα, πάντως, που απασχολούν έντονα τα μεγάλα διεθνή funds σε ό,τι αφορά τη στρατηγική τους για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς και για τα ελληνικά assets γενικότερα, είναι το όριο που έχει τεθεί από την ΕΚΤ σε ό,τι αφορά το πόσα κρατικά ομόλογα μπορούν να κατέχουν οι τράπεζες στα βιβλία τους.

Αυτό το όριο το είχε επιβάλει η ΕΚΤ το 2015 και συνδεόταν με το ποσό των ελληνικών ομολόγων που κατείχαν οι ελληνικές συστημικές τράπεζες εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο, δεδομένου ότι η χώρα είναι εκτός QΕ, και καθώς οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, το να επιτραπεί στις τράπεζες να αγοράσουν περισσότερα ελληνικά ομόλογα είναι λογικό. Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, κατά τα πρόσφατα roadshows σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη, ένα από τα ερωτήματα των επενδυτών ήταν το πότε θα αρθεί αυτό το όριο.

Σύμφωνα με την HSBC, μια αλλαγή της στάσης της ΕΚΤ απέναντι σε αυτό το ζήτημα αρκεί για να ενισχύσει σημαντικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών απέναντι στην Ελλάδα. Οι συζητήσεις των τραπεζών με τις ευρωπαϊκές Αρχές συνεχίζονται, ωστόσο δεν υπάρχει ακόμη κάποιος χρονικός ορίζοντας για το πότε θα υπάρξει κάποια συμφωνία. Στο β' τρίμηνο του έτους υπήρξε μια προσπάθεια να καταβληθεί σχετικό αίτημα από το ΥΠΟΙΚ και τις τράπεζες προς την ΕΚΤ, ενώ ανάλογες προσπάθειες είχαν γίνει και το φθινόπωρο του 2018, ωστόσο δεν ευοδώθηκαν.

Τα σενάρια

Η HSΒC αναφέρει πως δεν είναι ακόμη καν ξεκάθαρο εάν θα αρθούν πλήρως τα όρια, επιτρέποντας στις τράπεζες να αγοράσουν όσα κρατικά ομόλογα κρίνουν, ή εάν θα υπάρξει απλώς αύξηση του ορίου. Το μόνο θέμα στο οποίο υπάρχει συμφωνία είναι ότι η απόφαση της ΕΚΤ θα είναι ξεχωριστή για κάθε τράπεζα. Πάντως, η HSBC τονίζει πως ο περιορισμός αυτός είναι ένας παράγοντας που περιορίζει σημαντικά τη ρευστότητα στη δευτερογενή αγορά και, έτσι, είναι ένα θέμα ανησυχίας για τους επενδυτές, εμποδίζοντας την Ελλάδα να διευρύνει την επενδυτική της βάση.

Αξίζει να σημειώσουμε πως, σύμφωνα με την Axia, σήμερα οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας περίπου 15 δισ. ευρώ – περίπου 4,2 δισ. η Alpha, 3,8 δισ. η Eurobank, 5,8 δισ. η Εθνική και 900 εκατ. η Πειραιώς.

capital.gr