Κατοικίδιο: Η βαριά ασθένεια του, οι συναισθηματικές διακυμάνσεις μας, ο τρόπος για να απαλύνουμε τον πόνο

Κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του χαρακτήρα, τα δικά του βιώματα, και στις δύσκολες καταστάσεις αντιδρά με διαφορετικό τρόπο.

Και έρχεται εκείνη η στιγμή, που μάς ανακοινώνεται ότι ο λατρεμένος μας σύντροφος ζωής, με τις τέσσερις πατούσες, πάσχει από ανίατη ασθένεια. Που, ίσως, τού στοιχίσει τη ζωή.

Είναι η ώρα που κάθε ένας από εμάς έρχεται αντιμέτωπος με μια νέα κατάσταση, που θα αλλάξει την καθημερινότητά του. Για πολλούς το κατοικίδιο τους είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους, και δένονται συναισθηματικά μαζί του.

Το συναισθηματικό «πάγωμα» είναι συχνό φαινόμενο και συμβαίνει αυθόρμητα, σε μια προσπάθεια προστασίας του εαυτού μας

Η στήριξη από το στενό περιβάλλον βοηθά αποδεδειγμένα στη διάθεση και τα ψυχικά μας αποθέματα

«‘’Είναι μέλος της οικογένειας’’. Μια φράση που ακούμε συχνά από ανθρώπους που έχουν κατοικίδια. Πράγματι, ένα κατοικίδιο για πολλούς είναι σαν ανθρώπινη παρουσία. Έχει αποδειχθεί, μάλιστα, ότι η συντροφιά ενός ζώου βοηθά στη διαχείριση αγχωδών διαταραχών και διαταραχών της διάθεσης.

Είναι λογικό, λοιπόν, ότι αν το κατοικίδιό μας πάσχει από μια ανίατη ασθένεια, που μπορεί να αποτελεί απειλή για τη ζωή του, θα αρχίσουμε να παρατηρούμε αλλαγές στην ψυχολογία μας. Συγκεκριμένα, την πυροδότηση συναισθημάτων, όπως παρατεταμένη ανησυχία, θλίψη, θυμός κι ενοχές», αναφέρει η κα Κατερίνα Γιαννακοπούλου, ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.

Η ψυχική ένταση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον χαρακτήρα του ανθρώπου και τα γεγονότα της ζωής

Σύμφωνα με την κα Γιαννακοπούλου, η ψυχική ένταση ποικίλει, ανάλογα με τον χαρακτήρα του ανθρώπου, και οι αντιδράσεις σε δύσκολες καταστάσεις δεν είναι καθολικές.

Εξηγεί ότι, άλλοι προτιμούν να απομονώνονται, και άλλοι αποζητούν την κοινωνική επαφή. Πολλοί αντιμετωπίζουν διεκπεραιωτικά τη φροντίδα του ζώου, χωρίς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, προκειμένου να αντέξουν τον ψυχικό πόνο.

Επίσης, όπως επισημαίνει η κα Γιαννακοπούλου, τα γεγονότα ζωής παίζουν κι αυτά τον ρόλο τους. Αν, για παράδειγμα, φροντίζουμε δικούς μας ανθρώπους με χρόνια νοσήματα, ή αν τούς έχουμε χάσει, η ασθένεια του ζώου μας μπορεί να μάς επηρεάσει περισσότερο, καθώς βιώνουμε ξανά τον φόβο της απώλειας.

«Επιπλέον, μια σοβαρή νόσος συνεπάγεται τακτικές ιατρικές επισκέψεις και συνεχή περίθαλψη. Γεγονός που μπορεί να αυξήσει το άγχος, να περιορίσει σημαντικά τον ατομικό χρόνο, ακόμη και να μάς δυσκολέψει οικονομικά», υπογραμμίζει η κα Γιαννακοπούλου.

Το πόσο βαθιά είμαστε δεμένοι με το κατοικίδιο «βαραίνει» την ψυχική μας κατάσταση

Η σχέση μας με το ζώο, όπως τονίζει η κα Γιαννακοπούλου, είναι καθοριστική. Όσο πιο δεμένοι είμαστε με το κατοικίδιό μας, τόσο περισσότερο θα στενοχωρηθούμε αν εκείνο νοσεί ή αποβιώσει, φυσικά ή μέσω ευθανασίας. Αν και η ευθανασία έχει φανεί να δίνει -ανά περιπτώσεις- χρόνο ψυχικής προετοιμασίας, η παρουσία της νόσου και η αναμονή της απώλειας βαραίνουν αισθητά. Πόσο μάλλον, αν βλέπουμε το ζώο σαν «δικό μας άνθρωπο».

Πώς συμπεριφερόμαστε στα παιδιά, αν υπάρχουν στην οικογένεια

«Η σημασία της σχέσης με το κατοικίδιο διαφαίνεται, επίσης, στα παιδιά, όπου η ασθένεια ή/και απώλεια ενός ζώου μπορεί να είναι η πρώτη τους επαφή με τον θάνατο.

Στην περίπτωση αυτή, συνήθως χρειάζεται μια ιδιαίτερη προσέγγιση από τους γονείς. Έτσι ώστε να βοηθήσουν το παιδί να κατανοήσει τα πρωτόγνωρα συναισθήματα που βιώνει», συμβουλεύει η ειδικός.

Η ασθένεια του κατοικίδιου κίνητρο για την καλύτερη ποιότητα ζωής του – Το συναισθηματικό «πάγωμα»

Παράλληλα με την ψυχική δοκιμασία που υποβαλλόμαστε, η ιδιαίτερη σχέση με το κατοικίδιό μας είναι το κίνητρο που χρειαζόμαστε, προκειμένου να διευκολύνουμε τη ζωή του. Και να έρθουμε ακόμη πιο κοντά του, σύμφωνα με την κα Γιαννακοπούλου.

Το συναισθηματικό «πάγωμα», όπως λέει, είναι συχνό φαινόμενο και συμβαίνει αυθόρμητα, σε μια προσπάθεια προστασίας του εαυτού μας.

Ωστόσο, είναι καλό, όπως μάς παροτρύνει, να συνεχίσουμε να αφιερώνουμε χρόνο και να κρατήσουμε όσο γίνεται τις καθημερινές συνήθειες που μας έδεσαν μαζί του. Παρά τη δυσφορία που φέρνει η σκέψη της απουσίας του.

Η επιλογή κτηνιάτρου είναι, επίσης, άκρως σημαντική, καθώς πρέπει να νιώθουμε εμπιστοσύνη στο άτομο που εναποθέτουμε τις ελπίδες μας.

Μοιραζόμαστε τα συναισθήματα μας με τους οικείους μας

«Ας μην ντραπούμε να συζητάμε με τους οικείους μας, αν νιώσουμε την ανάγκη. Η στήριξη από το στενό περιβάλλον βοηθά αποδεδειγμένα στη διάθεση και τα ψυχικά μας αποθέματα. Στην κουλτούρα της Δύσης, η στενοχώρια για τα κατοικίδια πολλές φορές θεωρείται υπερβολική, «άλλωστε δεν χάνεις άνθρωπο». Κι όμως, σε πολλές περιπτώσεις έτσι αισθανόμαστε, και δικαιούμαστε να το επικοινωνήσουμε.

Τέλος, ας προσπαθήσουμε να μη φοβηθούμε εμείς οι ίδιοι αυτή τη στενοχώρια», αναφέρει η κα Γιαννακοπούλου.

Οι συναισθηματικές διακυμάνσεις είναι φυσιολογικές

Το αποτύπωμα της ασθένειας και της απώλειας στον ανθρώπινο ψυχισμό, όπως ενημερώνει η κα Γιαννακοπούλου, έχει, πλέον, μελετηθεί. Οι συναισθηματικές διακυμάνσεις που ακολουθούν, θεωρούνται απόλυτα φυσιολογικές.
Η ενημέρωση, όπως υπογραμμίζει, συμβάλλει στο να κατανοήσουμε τι μάς συμβαίνει, αντί να ενοχοποιούμε τον εαυτό μας.

Καταλήγοντας, η κα Γιαννακοπούλου, λέει: «Ας θυμόμαστε ότι το να «πέσουμε» είναι αναμενόμενο, αρκεί να προσπαθήσουμε να ξανασηκωθούμε. Όπως σηκωνόμασταν, παρά την κούρασή μας, όταν το ζωάκι μας αποζητούσε με λαχτάρα την προσοχή και τη φροντίδα μας. Πόσες φορές σκεφτήκαμε μετά ότι άξιζε η κούραση;».

Η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Κατερίνα Γιαννακοπούλου

● Η κυρία Κατερίνα Γιαννακοπούλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.

Είναι απόφοιτος του Τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη Συμβουλευτική Ψυχοθεραπεία από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος.

Έχει εκπαιδευτεί στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία, στο Τμήμα Εκπαίδευσης Γνωσιακών Θεραπειών του Αιγινητείου Νοσοκομείου.

Έχει εργαστεί ως ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων στις Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ).

Διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στην Αθήνα, στην περιοχή του Λυκαβηττού.

in.gr/