Η πανδημία του κορoνοϊού, οι χιλιάδες θάνατοι και τα πρωτοφανή μέτρα που ελήφθησαν, αποτέλεσαν μια δοκιμασία για όλους, σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Η αποτίμηση των όσων έγιναν ή όσων έπρεπε να γίνουν ή να μην γίνουν, μέσα από τα λόγια των «πρωταγωνιστών» της εποχής εκείνης, όλων των απόψεων και των τάσεων, υπό τη νηφαλιότητα της απόστασης των πέντε ετών, εκτός από την ιστορική και χρηστική αξία, μπορεί να μας προσφέρει και έναν οδηγό δράσης, για την περίπτωση που κληθούμε να τα ζήσουμε όλα ξανά από την αρχή...
Ήταν η 23η Μαρτίου του 2020 όταν ο «μυστηριώδης ιός», που έφτασε και στη χώρα μας έναν μήνα νωρίτερα, αναγκάζει τις Αρχές να λάβουν τα πρωτόγνωρα μέτρα της καραντίνας, δηλαδή του αυστηρού περιορισμού των μετακινήσεων, την αναστολή λειτουργίας επιχειρήσεων σε πολλούς κλάδους και σταδιακά και το κλείσιμο των σχολείων, με την εισαγωγή της τηλεκπαίδευσης και της τηλεργασίας.
Η χώρα, όπως κι όλος ο πλανήτης, περνάει μια δύσκολη δοκιμασία σε όλα τα επίπεδα, με το ήδη υποβαθμισμένο λόγω της οικονομικής κρίσης σύστημα υγείας να απειλείται με ολική κατάρρευση, και τον φόβο να διασπείρεται στον πληθυσμό, με τη συνεχή αύξηση των κρουσμάτων και των θανάτων, κυρίως των πιο ηλικιωμένων και με υποκείμενα νοσήματα, που κολλάνε τον ιό.
Μέσα σε αυτή
την κατάσταση που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και «χαοτική», οι
υγειονομικές αρχές αναλαμβάνουν το δύσκολο εγχείρημα, αφενός να καταλάβουν τι
συμβαίνει και με ποια «όπλα» θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον ιό και τη ραγδαία
διασπορά του, αφετέρου να προστατέψουν άμεσα τον πληθυσμό, λαμβάνοντας
αποφάσεις που πριν από λίγο διάστημα θα θύμιζαν σενάριο εσχατολογικής ταινίας
επιστημονικής φαντασίας.
Οι μήνες
περνούν, τα κρούσματα και οι θάνατοι αυξάνονται, η «καλή» διαχείριση στο πρώτο
στάδιο της πανδημίας δίνει τη θέση της στην αγωνία, τον θρήνο για τους
συγγενείς των νεκρών αλλά και τελικά την κοινωνική αντίδραση, από διάφορες
ομάδες πολιτών, που αντιδρούν στα μέτρα και στους περιορισμούς βασικών
ελευθεριών, δείχνοντας να μην πείθονται από τις επιστημονικές ενημερώσεις ή, σε
πιο ακραίες μορφές, να αμφισβητούν ακόμα και τα υγειονομικά δεδομένα ή και τις
προθέσεις των κυβερνώντων για πραγματική προστασία του πληθυσμού.
Το πρόγραμμα
εμβολιασμού, απαραίτητο και «σωτήριο» κατά τις αρχές και τους ειδικούς, «μέσο
αήθους επιβολής» ή και «καλοστημένο κόλπο» για μερίδα της κοινωνίας, μειοψηφική
αλλά σίγουρα όχι ασήμαντη, μετατρέπει αυτές τις προϋπάρχουσες κοινωνικές
αντιδράσεις σε κάτι σαν εθνικό διχασμό. Ο εμβολιασμός, για πρώτη φορά, γίνεται
οριζόντια υποχρεωτικός, με αυστηρά μέτρα τιμωρίας για όσους δεν συμμορφώνονται
και εργάζονται για τις υγειονομικές αρχές του κράτους. Η χώρα μοιράζεται μεταξύ
των «εμβολιασμένων» και «ανεμβολίαστων», με τις αντιδράσεις να γίνονται όλο και
πιο ακραίες, αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις εντελώς αβάσιμες, μιας και
εδράζονταν σε ανυπόστατες αντιεπιστημονικές θεωρίες συνωμοσίας.
Αυτή ήταν
και η αφορμή, για όσους ευαγγελίζονταν το αλάθητο όλων των επιλογών των
υγειονομικών αρχών -που σημειωτέον λάμβαναν τις ενημερώσεις και τις οδηγίες από
τους διεθνείς οργανισμούς- να κατατάξουν και τις λογικές φωνές της καλόπιστης
κριτικής στην ομάδα των «ψεκασμένων» και των «αρνητών του ιού».
Το Newsbomb.gr συνομίλησε
με τους πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου, και από τις «δύο
πλευρές», αν μπορούμε να το θέσουμε έτσι, προκειμένου να σταχυολογήσουμε μια
αποτίμηση εκείνης της κατάστασης, υπό την «ασφάλεια» και τη «νηφαλιότητα» που
προσφέρει ο χρόνος, καθώς έχουν περάσει σχεδόν τέσσερα χρόνια από τη λήξη της
πανδημίας που μας ανακούφισε όλους.
Συνομιλήσαμε
επίσης με ψυχολόγους και ειδικούς στην επικοινωνία, προκειμένου να μας
ερμηνεύσουν κοινωνιολογικά αυτά που συνέβησαν, μας δίχασαν και μας
προβλημάτισαν, καθώς και με ανθρώπους που υπέστησαν άτυπους «διωγμούς» για τη
στάση που ακολούθησαν. Βαρύνουσας σημασίας, και η μαρτυρία του «κρούσματος
μηδέν», της γυναίκας από τη Θεσσαλονίκη, στην εμπειρία της οποία συνοψίζεται
αυτό το υγειονομικό, κοινωνικό αλλά και ψυχολογικό «χάος» στο οποίο
αναφερθήκαμε στην αρχή…
Γκίκας
Μαγιορκίνης: «Τα πήγαμε καλά - αν δεν υπήρχαν αντιδράσεις, θα τα πηγαίναμε
καλύτερα»
Ο Γκίκας
Μαγιορκίνης, Επίκουρος Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στην Ιατρική
Αθηνών, θεωρεί ότι οι έντονες και αναίτιες αντιδράσεις είχαν ως παράπλευρο
αποτέλεσμα τη λήψη ακόμα πιο σκληρών μέτρων, ενώ γενικά η χώρα μας, και
δεδομένων των δυσκολιών, ανταποκρίθηκε επαρκώς στη μεγάλη αυτή
πρόκληση.
«Τα μέτρα
λήφθησαν σε δυο περιόδους, με την πρώτη να είναι η καραντίνα τον Μάρτιο του
2020, κατά την οποία δεν γνωρίζαμε πως λειτουργεί ο ιός, αλλά υπήρξε και
καθολική αποδοχή από τον κόσμο, αφού λειτούργησε στο 100%. Από το καλοκαίρι
ωστόσο ξεκίνησε η δεύτερη και πιο δύσκολη φάση, που χαρακτηρίστηκε από χαλάρωση
των μέτρων, ενώ προσπαθούσαμε παράλληλα να προστατέψουμε τον πληθυσμό.
Τότε, υπήρξαν και περίοδοι αυστηρών μέτρων, όπως η καραντίνα και η κοινωνική
αποστασιοποίηση αλλά και προσπάθεια να λειτουργήσει κανονικά η οικονομία. Ήταν
τότε που σημειώθηκε η μεγαλύτερη ένταση, κι αυτό διότι κάποιοι θεώρησαν
ότι βλάπτονται τα προσωπικά τους συμφέροντα, σε ορισμένες
δραστηριότητες όπως η εστίαση.
Θεωρώ πάντως
ότι σε έναν βαθμό ήταν λογικές οι αντιδράσεις του κόσμου, καθώς
υπήρχε πολύ στρες και αγωνία, αλλά τα μέτρα αυτά ήταν εντελώς απαραίτητα για να
προστατευθεί ο πληθυσμός. Οι αντιδράσεις ωστόσο προκλήθηκαν λόγω
παραπληροφόρησης από τα κοινωνικά δίκτυα, όπου είχαμε το φαινόμενο να κάνουν
άσχετοι τους ειδικούς, ενώ όλοι είχαν από μια άποψη χωρίς όμως και την
απαραίτητη γνώση, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν οι θεωρίες συνωμοσίας και να
έχουμε μια… επιδημία παραπληροφόρησης.
Και
δυστυχώς, αυτό σε μεγάλο βαθμό επηρέασε την αποτελεσματικότητα των μέτρων και
όλο αυτό μας πήγε πίσω σε σημαντικό βαθμό. Θεωρώ ότι αν δεν είχαμε
αντιδράσεις, τότε θα είχαμε και καλύτερα αποτελέσματα, δηλαδή
λιγότερους νεκρούς και λιγότερη πίεση στο σύστημα υγείας. Επίσης θα παίρναμε
και λιγότερα μέτρα, γιατί τα μέτρα είναι πάντα συνάρτηση της πίεσης του
συστήματος υγείας, δηλαδή τα λαμβάνουμε με βάση την αρχή της αναλογικότητας.
Το πρόγραμμα
εμβολιασμού ήταν πολύ επιτυχημένο πάντως, αν και το ποσοστό
των ανεμβολίαστων σε μεγάλες ηλικίες στη χώρα μας ήταν σημαντικά υψηλότερο σε
σχέση με άλλες χώρες της δύσης.
Ως αποτίμηση
θα έλεγα ότι η Ελλάδα τα πήγε αρκετά καλά, αφού ήμασταν στον μέσο
όρο της Ε.Ε. όσον αφορά στα αποτελέσματα και ενώ το σύστημα υγείας το 2019 ήταν
στη χειρότερη του κατάσταση εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Αυτό που θα έπρεπε να
γίνει διαφορετικά, παγκοσμίως, είναι στις πρώτες 100 ημέρες στο πως
αντιμετωπίστηκε το ζήτημα, αφού δεν λειτούργησε οργανωμένα η διεθνής κοινότητα,
ενώ δεν υπήρξε και η απαιτούμενη αλληλεγγύη.
Χρήστος
Χατζηχριστοδούλου: «Σήμερα θα παίρναμε πιο στοχευμένα μέτρα - Θα αντιμετωπίζαμε
αλλιώς τους αρνητές»
Ο Χρήστος
Χατζηχριστοδούλου, καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας και από το 2023
πρόεδρος του ΕΟΔΥ, αξιολογεί την κατάσταση με την «απόσταση» των πέντε ετών
αλλά και την επιστημονική γνώση που έχει προκύψει από τότε, θεωρώντας ότι αν
ξανασυμβεί κάτι τέτοιο, η αντίδρασή μας θα είναι καλύτερη, τόσο για τη
διαχείριση της πανδημίας αλλά και για τον χειρισμό των «αρνητών».
«Αξιολογώντας
τις τότε συνθήκες με τις σημερινές μας γνώσεις, βλέπουμε ότι στην αρχή, δεν
είχαμε κάποια πράγματα διασαφηνισμένα για τον ιό. Για παράδειγμα, ο ΠΟΥ έδωσε
έμφαση στη μετάδοσή του από τις επιφάνειες και στη μετάδοσή του από τα
σταγονίδια σε απόσταση ενός μέτρου – εκ των υστέρων αποδείχτηκε ότι πιο
σημαντική ήταν η αερογενής μετάδοσή του, δηλαδή η παραμονή του στον
αέρα. Άλλο παράδειγμα με τη χρήση της μάσκας και τις όχι σαφείς οδηγίες π.χ.
για τις υφασμάτινες μάσκες. Για αυτό η καραντίνα ήταν επιβεβλημένη,
κυρίως λόγω έλλειψης γνώσης για αυτόν τον ιό, ενώ στην πρώτη φάση είχαμε και τα
καλύτερα αποτελέσματα.
Η πανδημία
είναι όμως είναι μαραθώνιος και όχι αγώνας ταχύτητας – ο πιο «γυμνασμένος»
κερδίζει, δηλαδή μακροπρόθεσμα, αυτός που έχει το καλύτερο σύστημα
υγείας που να αντέχει. Εμείς ως γνωστόν είχαμε οικονομική κρίση που
υποβάθμισε πολύ το σύστημα υγείας, με μειωμένες κλίνες και κλίνες ΜΕΘ, άρα η
πανδημία μας βρήκε με ένα σύστημα μη ανθεκτικό. Χάρη στην πρώτη καραντίνα
επίσης προετοιμάστηκε καλύτερα το σύστημα υγείας, δεν έγινε ιδανικό, αλλά βελτιώθηκε.
Σήμερα αν
συνέβαινε κάτι αντίστοιχο, που έχουμε και την εμπειρία και τη γνώση της
επίπτωσης του κάθε μέτρου, αυτό που θα κάναμε θα ήταν πιο στοχευμένα
μέτρα.
Για
παράδειγμα, θα παίρναμε ειδικά μέτρα για τους νεαρούς, που κυρίως
αυτοί μετέδιδαν τον ιό από τις συγκεντρώσεις τους, και στα σχολεία θα παίρναμε
μέτρα για τους εφήβους κι όχι για τα δημοτικά. Με αυτά και άλλα στοχευμένα
μέτρα, στην εστίαση π.χ., ίσως να αποφεύγαμε τις οριζόντιες καραντίνες.
Γενικά
πάντως οι Έλληνες υπάκουσαν στις οδηγίες κι ήμασταν υποδειγματικοί ως
λαός, στο πρώτο κύμα της πανδημίας. Προσωπικά είχα εκπλαγεί από το πόσο
πιστά ακολουθούσαμε τα μέτρα, ενώ σε άλλες χώρες ακόμα και πρωθυπουργοί τα
παραβίαζαν. Σίγουρα δεν έγιναν όλα τέλεια, αλλά η προσπάθεια ήταν τεράστια και
γενικά ο κόσμος συνεργάστηκε άψογα.
Ένα πρόβλημα
που αντιμετωπίσαμε ήταν με τα εμβόλια, τα οποία ήρθαν πολύ γρήγορα,
ενώ τα περιμέναμε πολύ αργότερα. Κι ενώ είχαμε πολύ καλό πρόγραμμα εμβολιασμών,
γενικά δεν τα πήγαμε καλά σε αυτό, αφού είχαμε πολύ μικρότερο ποσοστό
συμμετοχής από το αντίστοιχο της δυτικής Ευρώπη, αν και καλύτερο από τα
υπόλοιπα Βαλκάνια.
Αυτό συνέβη
διότι δημιουργήθηκε ένα ισχυρό αντιεμβολιαστικό κίνημα, που αυτό δεν
αντιμετωπίζεται «συστημικά», από τους επιστήμονες με τις ανακοινώσεις τους και
τα ΜΜΕ. Διότι οι αντιδρώντες καθορίζουν τη στάση τους από τα κοινωνικά δίκτυα,
ή από ακραίο θρησκευτικό περιεχόμενο. Έπρεπε να έχουμε πιο συστηματική
και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση για αυτούς που αρέσκονται σε θεωρίες συνωμοσίας,
όχι μέσω των συστημικών καναλιών που δεν τα ακούνε, αλλά να τους προσεγγίσουμε
διαφορετικά μέσω των δικών τους διόδων.
Πάντως
γενικά η όλη αντιμετώπιση ήταν αρκετά επιτυχημένη, δεδομένων των συνθηκών, ενώ
μέχρι τότε δεν είχαμε καν επικαιροποιημένα σχέδια δράσης. Η κυβέρνηση όμως
άκουγε τους εμπειρογνώμονες, δημιουργήθηκε αποτελεσματικό κέντρο συντονισμού,
ενώ και το ζήτημα αντιμετωπίστηκε κεντρικά με τη συμβολή των περιφερειών, κι
αυτό ήταν σωστό.
Πρέπει να
ξέρετε ότι αν ξανασυμβεί κάτι τέτοιο η κατάσταση θα είναι διαφορετική, καθώς
τώρα γίνεται τεράστια προσπάθεια για την καλύτερη οργάνωση του συστήματος
υγείας. Ο ΕΟΔΥ εκπονεί σχέδιο σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, με νέες
δομές, εργαλεία λήψης αποφάσεων μέσω ΑΙ, νέο εξοπλισμό, και συνολική
αναδιάρθρωση με 15 υποπρογράμματα, που το ένα αφορά σε περιπτώσεις έκτακτων
καταστάσεων και πανδημιών. Μέσα στο 2026, θα έχει ολοκληρωθεί».
Ματίνα
Παγώνη: «Δώσαμε τον καλύτερο μας εαυτό - Ο εμβολιασμός έσωσε κόσμο από τον
θάνατο»
Η Ματίνα
Παγώνη, πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, κι αυτή με πρωταγωνιστικό ρόλο εκείνη την
εποχή, κάνει λόγο για «καλή αντιμετώπιση της πανδημίας σε γενικές γραμμές» και
υπεραμύνεται των μέτρων, τα οποία εν πολλοίς ήταν οδηγίες των διεθνών
οργανισμών, ενώ σέβεται και το δικαίωμα όσων δεν ήθελαν να εμβολιαστούν.
«Ο κόσμος
πέρασε μια πολύ δύσκολη περίοδο, αφού ξεκίνησε απότομα μια πανδημία που κανείς
δεν φανταζόταν, βιώνοντάς τη αρχικά και με τις σκληρές εικόνες του
Μπέργκαμο. Ευτυχώς που έγινε το πρώτο λοκντάουν, γιατί κερδίσαμε
χρόνο ώστε να καταλάβουμε τι συμβαίνει και τελικά να αντιμετωπίσουμε έναν
σοβαρό, δύσκολο ιό, με πολλές μεταλλάξεις.
Στη συνέχεια
παρουσιάστηκαν όμως πολλά προβλήματα, τίποτα δεν ήταν τέλειο, ωστόσο η
αντιμετώπιση σε γενικές γραμμές θεωρώ ότι ήταν καλή. Τα τεστ έπρεπε να γίνουν
για να βοηθήσουν, ενώ και οι εμβολιασμοί προέκυψαν από τις μελέτες και τις
οδηγίες του ΠΟΥ. Εδώ, ίσως θα έπρεπε να υπάρξει περισσότερη και πιο
συχνή ενημέρωση από την επιτροπή εμβολιασμών, διότι πολύς κόσμος δεν
μπορούσε να συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Γενικά ήταν
μια περίοδος που όλοι ενημερωνόμασταν, από τις επιστημονικές έρευνες και τους
συναδέλφους μας στο εξωτερικό. Ο κόσμος δεν θα ξεχάσει ποτέ αυτή τη δύσκολη
φάση, και όλοι ζοριστήκαμε και περισσότερο οι γιατροί και οι νοσηλευτές, αλλά
δώσαμε τον καλύτερο μας εαυτό και τα καταφέραμε όσο το δυνατόν καλύτερα
μπορούσαμε, υπό αυτές τις συνθήκες, για την αντιμετώπιση ενός αγνώστου και
θανατηφόρου ιού.
Υπήρξαν
ωστόσο κοινωνικές ομάδες που δεν δέχονταν τον εμβολιασμό. Εμένα η άποψή μου για
αυτό είναι σταθερή -όποιος ενήλικας δεν θέλει να εμβολιαστεί, τότε
αναλαμβάνει και ο ίδιος την ευθύνη για τον εαυτό του. Εμείς ως οφείλαμε
προσπαθούσαμε να πείσουμε με τις μελέτες και τα πορίσματα της επιστήμης, ωστόσο
δεν θεωρούσαμε ότι έπρεπε ο εμβολιασμός να γίνει υποχρεωτικός. Ωστόσο η αλήθεια
είναι ο εμβολιασμός έσωσε πολύ κόσμο από τον θάνατο, ειδικά τις
ομάδες υψηλού κινδύνου.
Τονίζω ότι
τις αποφάσεις δεν τις παίρναμε μόνοι μας, αλλά ακολουθούσαμε τις παγκόσμιες
υγειονομικές οδηγίες. Εύχομαι να μην ξαναβρεθούμε σε μια τέτοια φάση και θέλω
να πω ότι ειλικρινά δώσαμε τον καλύτερο μας εαυτό και ένα κομμάτι από τη ζωή
μας για να το αντιμετωπίσουμε.
Δημήτρης
Κούβελας: «Βλακώδη, άχρηστα και επικίνδυνα τα μέτρα - Δεν ήταν σφάλμα, αλλά
οργανωμένη πολιτική»
Ο Δημήτρης
Κούβελας, Καθηγητής Φαρμακολογίας & Κλινικής Φαρμακολογίας της Ιατρικής
Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, ήταν ένας εκ των κύριων αντιδρώντων στη
λήψη των συγκεκριμένων μέτρων. Μιλώντας στο Newsbomb.gr εξηγεί ακριβώς τις
ενστάσεις του, θεωρεί ότι ο κόσμος, κι από τις δύο πλευρές, έδρασε με
προκατάληψη, ενώ υπήρχαν και ανυπόστατες υπερβολές.
«Όταν
ξεκίνησε η πανδημία, κάποιοι από την επιστημονική κοινότητα είχαμε βρεθεί σε
κάποιες επιτροπές και όργανα, εθνικά και υπερεθνικά, γιατί απασχολούσε τη
διεθνή κοινότητα, πάρα πολύ η εμφάνιση μιας πανδημίας από μικρόβια, ώστε να
δούμε πως μπορεί αυτό να αντιμετωπιστεί, διότι η άσκοπη χρήση αντιβιοτικών,
έχει δημιουργήσει εξαιρετικά ανθεκτικά, στα αντιβιοτικά, στελέχη. Υπήρξαν
μοντέλα σε υπολογιστή και διάφορα σενάρια για τις πιθανές περιοχές και πράγματι
τα μοντέλα έδειχναν την Κίνα ως μια πιθανή πρώτη εστία.
Ωστόσο το
θετικό ήταν ότι επρόκειτο για ιό και όχι για μικρόβιο, και μάλιστα σχετικά γνωστός,
έτσι αρχικά δεν υπήρχε μεγάλη ανησυχία και είδαμε ότι υπήρχε μικρή θνητότητα,
κι αυτή ήταν ηλικίας ανάλογης με αυτή που περιμένουμε ανθρώπους να καταλήξουν
δηλαδή τα 80 έτη και έτσι δεν το θεωρήσαμε απειλή.
Ξέραμε ότι
ανάλογα με την επικινδυνότητα μιας λοίμωξης θα έπρεπε να λάβουμε τα ανάλογα
μέτρα. Υπολογίζουμε αυτές τις παραμέτρους για τον βαθμό επικινδυνότητας – ο
κορωνοϊός ήταν χαμηλής επικινδυνότητας και οι άνθρωποι της υγείας το ξέραμε
αυτό. Αν δηλαδή επρόκειτο για τον Έμπολα, με 50% θνητότητα και γρήγορη
διασπορά, τότε θα αναφερόμασταν σε άλλα μέτρα.
Κι ενώ
ξέραμε τα μέτρα που έπρεπε να λάβουμε από την αρχή, οι μόνες χώρες που τα
ακολούθησαν πιστά ήταν αυτές που έχουν την κουλτούρα να ακολουθούν τους κανόνες,
όπως είναι η Σουηδία, που έκανε το μόνο λάθος με τα γηροκομεία που τα άφησε
απροστάτευτα, ωστόσο γρήγορα το διόρθωσε. Εμείς πήραμε βλακώδη, άχρηστα
και επικίνδυνα μέτρα, ενώ ένας φοιτητής ιατρικής δεν θα το έκανε ποτέ
αυτό.
Πρέπει να
ξέρετε ότι οι άνθρωποι που πήραν τα ήδη γνωστά φάρμακα δεν
είχαν κανένα πρόβλημα, διότι τα αντισώματα υπήρχαν και ήταν αποτελεσματικά, πιο
πολύ από τα εμβόλια. Ήταν στοχευμένα και δίνονταν σε ήδη ασθενείς, δεν
αφορούσαν δηλαδή τον γενικό πληθυσμό.
Δυστυχώς η
χώρα μας επέλεξε να μην προμηθευτεί τα αντισώματα αυτά και να
προχωρήσει στην επιλογή των εμβολίων, που ήταν λάθος. Καταρχάς δεν εμβολιάζουμε
πάνω στο επιδημικό κύμα, αλλά πριν από αυτό, διότι πιέζουμε το λοιμογόνο αίτιο
να παρακάμψει την άμυνα του εμβολίου και να δίνει έτσι νέες ανθεκτικές
μεταλλάξεις. Άρα οι μεταλλάξεις οφείλονται καθαρά στον μαζικό
εμβολιασμό.
Το δεύτερο
λάθος ήταν ότι αυτές οι επιδημίες αντιμετωπίζονται στην κοινότητα, με
την φροντίδα των ασθενών στο σπίτι, αλλά αυτό δεν γινόταν. Για πρώτη φορά είδαμε
τον γιατρό να εξετάζει δια τηλεφώνου, ενώ χορηγούσαν αφειδώς αντιβιοτικά, τα
οποία για τη συγκεκριμένη λοίμωξη δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα και αγνόησαν τα
αντιφλεγμονώδη και αντισταμινικά φάρμακα.
Παράλληλα
απέφυγαν τα κλασικά μέτρα για τις λοιμώξεις και επινοούσαν άλλα μέτρα, όπως
ακατάλληλες μεθόδους και φάρμακα που έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία, ή
αντιβιοτικά που σκοτώνουν τα μικρόβια και όχι τους ιούς! Η χρήση αυτών των
ακατάλληλων φαρμάκων και των συνδυασμών τους σκότωνε τελικά περισσότερο από τον
ιό, αφού έχουν υπολογιστεί σε 250.000 οι θάνατοι από αυτόν τον
λόγο, ενώ στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότεροι.
Τρίτον, θα έπρεπε να καταγράφονται οι
παρενέργειες, και των φαρμάκων αυτών και των εμβολίων. Όμως, αγνοήθηκε η
παγκόσμια νομοθεσία και η παγκόσμια ηθική που σχετίζεται με τη φαρμακολογία
κατά την οποία πρέπει να προτείνεις σε ασθενή μόνο κατάλληλα και
δοκιμασμένα φάρμακα ή εμβόλια. Εδώ δεν γινόταν καμία εκτίμηση ανά
περίπτωση, ενώ εμβολιαζόμασταν όπως τα… γελάδια στο Τέξας. Υπάρχουν πολλές παρενέργειες σε
ανθρώπους που έκαναν τα εμβόλια, κάποιες πολύ σοβαρές, που τις βλέπουμε σήμερα.
Υπάρχουν βάσιμες φήμες που αφορούν πολιτικούς και άλλους προβεβλημένους, που
αποκαλούσαν δημόσια «ψεκασμένους» τους ανεμβολίαστους, ενώ και οι ίδιοι απέφυγαν,
λάθρα, τον εμβολιασμό!
Και τελικά,
αυτό που συνέβη ήταν να δημιουργηθεί μια πληγή στην κοινωνία που δεν θα
επουλωθεί ποτέ, ενώ προκλήθηκε και βαθύς διχασμός. Βολευτήκαμε σε
κάτι κακό, κι όταν αρχίζει κάποιος να συνηθίζει την ασχήμια, στο τέλος
ασχημαίνει ο ίδιος.
Είναι
χαρακτηριστικό ότι δόθηκε ασυλία και απαλλάχθηκαν από την ευθύνη μέλη των
επιτροπών, χωρίς λόγο κάτι που δείχνει ότι φρόντισαν προμελετημένα να καλύψουν
τα ίχνη. Ειδικά για τους ανεμβολίαστους υγειονομικούς, που τους
έθεσαν σε αναστολή εργασίας χωρίς ασφάλιση και μισθό, αυτό δεν θα το έκαναν
ούτε στους δούλους επί Ρώμης.
Όσον αφορά
στην κοινωνική αντίδραση, θεωρώ ότι ο κόσμος αντέδρασε με προκατάληψη.
Οι εμβολιασμένοι δεν ήξεραν πόσο επικίνδυνος ήταν πραγματικά ο ιός, αλλά με το
δόγμα του «σοκ και δέος» πείστηκαν όλοι, π.χ. με συνεχείς εικόνες από το
Μπέργκαμο. Το θεωρώ στημένο σκηνικό – πουθενά στον κόσμο δεν έγινε κάτι
αντίστοιχο όπως εκεί, και με τέτοια προβολή. Κάποιοι τρομοκρατήθηκαν λοιπόν και
παρασύρθηκαν.
Από την
άλλη, αυτοί που αντέδρασαν είχαν μια πεζοδρομιακή αντίληψη και
καλλιέργησαν άλλους μύθους, για παράδειγμα ενστερνίστηκαν υποτιθέμενες θεωρίες
για τσιπάκια στα εμβόλια, για το 5G που επικοινωνεί με τον οργανισμό μετά το
εμβόλιο RNA…
Υπήρχαν
υπερβολές, και
μάλιστα πολλές εντελώς βλακώδεις, και από πολίτες της κάθε πλευράς, αλλά και
από υγειονομικούς, που εμφανίστηκαν ως ειδικοί επιστήμονες ενώ δεν ήταν. Αυτοί
εξέφραζαν απλώς τους φόβους τους. Το κάνουν συχνά αυτό οι άνθρωποι, εκφράζουν
επιθυμίες ή προκαταλήψεις. Το μόνο σωστό είναι ο επιστημονικός δρόμος, η
ανάλυση δεδομένων και η ορθολογική διαδικασία.
Το δεδομένο
είναι ότι οι άνθρωποι είτε εμβολιάστηκαν είτε όχι, στην πλειοψηφία τους έκαναν
την επιλογή τους για τον λάθος λόγο! Κάποιοι σωστά πήραν την
ανάλογη απόφαση, αλλά κι ένα χαλασμένο ρολόι δυο φορές τη μέρα δείχνει τη σωστή
ώρα…
Θεωρώ ότι
πρέπει να ακολουθούμε αξίες και όχι ιδεολογίες. Η υγεία και η δημοκρατία είναι
εργαλεία που δίνουν ελευθερία, η ελευθερία λοιπόν είναι η αξία και πρέπει να
μην απειλείται ποτέ. Τις αξίες πάντα πρέπει να βλέπουμε και να ακολουθούμε ώστε
να θέτουμε ως προτεραιότητα την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Εγώ πιστεύω
ότι όλο αυτό δεν ήταν σφάλμα, άλλα οργανωμένη πολιτική κι αυτό
διότι αυτά τα λάθη δεν δικαιολογούνται, ενώ κάποιοι λίγοι όπως εγώ αντιδράσαμε.
Εγώ τα έθιγα όλα αυτά αλλά σταμάτησαν να με εμφανίζουν, ενώ επιπλέον διώχθηκα
και συνεχίζω να διώκομαι, ενώ έκανα απλώς προτροπή τήρησης του Νόμου! Ήταν όλοι
πεπεισμένοι στο αφήγημα, κάποιοι συνειδητά. Δημιούργησα λοιπόν ένα πολιτικό
κόμμα διότι ένοισα ότι θίγονταν οι αρχές της Δημοκρατίας και της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας. Πιστεύω ότι πολλοί είχαν καταλάβει όλα αυτά αλλά δεν τόλμησαν να
αντιδράσουν ή βολεύτηκαν στη θέση τους.
Κωνσταντίνος
Φαρσαλινός: «Παρανοϊκά τα μέτρα με βλαπτικές επιπτώσεις μέχρι σήμερα - Ο κόσμος
αντέδρασε ελάχιστα»
Ο Κωνσταντίνος
Φαρσαλινός, ερευνητής-ιατρός με εξειδίκευση στη Δημόσια Υγεία , ήταν από
αυτούς που εξέφρασαν τη γνώμη τους, και την καλόπιστη όπως αναφέρει κριτική στα
μέτρα, από την πρώτη στιγμή και την πρώτη καραντίνα.
«Πολλά από
τα μέτρα που εφαρμόστηκαν χαρακτηρίζονται από αστεία και γραφικά μέχρι
και παρανοϊκά. Θυμόμαστε μέτρα όπως η επιβολή χρήσης μάσκας σε ανοιχτούς
εξωτερικούς χώρους και η απαγόρευση κυνηγιού και ψαρέματος. Ακούστηκαν επίσης
αντιεπιστημονικά πράγματα, όπως ότι η μάσκα δεν επηρεάζει την αναπνοή επειδή οι
πόροι της είναι μεγαλύτεροι από τα μόρια οξυγόνου. Ταυτόχρονα, γνωρίζαμε από
μελέτες για άλλες ιογενείς λοιμώξεις ότι δεν τεκμαίρεται επιστημονικά όφελος
από την οριζόντια χρήση της μάσκας από όλο τον πληθυσμό.
Τελικά το ίδιο αποδείχθηκε και για τον COVID.
Όχι μόνο
αυτά τα μέτρα απέτυχαν να περιορίσουν τη μετάδοση του ιού αλλά, αντίθετα, κάποια
επέτειναν τη διασπορά του. Για παράδειγμα, από τον Αύγουστο του 2020 είχαμε
επιστημονικά δεδομένα ότι η μεγαλύτερη διασπορά συμβαίνει εντός της οικίας ενώ
ήταν σχεδόν ανύπαρκτη σε ανοιχτούς χώρους. Στη χώρα μας λοιπόν επιλέξαμε σκληρά
μακροχρόνια λοκντάουν και την απαγόρευση πρόσβασης σε πλατείες και πάρκα. Έτσι,
η μόνη επιλογή, ειδικά για τους νέους, ήταν να συγκεντρώνονται σε κλειστούς
χώρους στα σπίτια. Φτάσαμε στο σημείο να βάζουμε την αστυνομία να φυλάει τα
παγκάκια, ενώ σταματήσαμε τις αθλητικές δραστηριότητες. Το μόνο αποτέλεσμα
ήταν η απομόνωση των ανθρώπων για ώρες εντός της οικίας,
που αύξησε τη μετάδοση.
Σοβαρό λάθος
ήταν φυσικά η υστερία για οριζόντιο εμβολιασμό όλου του
πληθυσμού, ακόμα και παιδιών. Και εκεί διαπιστώσαμε υπερβολές, ανακρίβειες και
ψέματα από ειδικούς. Ο μόνος σκοπός ενός μαζικού προγράμματος εμβολιασμού είναι
να επιτευχθεί ανοσία αγέλης. Όμως, από τον Μάρτιο του 2021 ήταν γνωστό ότι δεν
μπορεί να επέλθει ανοσία αγέλης για τον COVID από τα εμβόλια,
σύμφωνα και με άρθρο του έγκριτου Nature. Παρόλα αυτά, μέχρι και
τις αρχές του 2022 εμείς συζητούσαμε και αναμέναμε την ανοσία αγέλης.
Ένα τεράστιο
ζήτημα ηθικής ήταν οι υποχρεωτικοί (δια της τιμωρίας) εμβολιασμοί. Ένα μέτρο
που θα μπορούσε ενδεχομένως να συζητηθεί (όχι απαραίτητα να εφαρμοστεί όμως)
μόνο με την προϋπόθεση να επιτύχουμε ανοσία αγέλης με τα εμβόλια, δηλαδή να εμποδίζουν
τη νόσηση και τη μετάδοση. Γνωρίζαμε όμως πως κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε.
Παρόλο που ήταν γνωστό όμως, επιβλήθηκαν στην Ελλάδα απάνθρωπα τιμωρητικά μέτρα
οικονομικού, κοινωνικού και επαγγελματικού αποκλεισμού σε άτομα που επέλεξαν να
μην εμβολιαστούν (όπως ήταν δικαίωμά τους, σύμφωνα με τον κώδικα ιατρικής
δεοντολογίας).
Παρανοϊκό
μέτρο ήταν και τα τυφλά, μαζικά, οριζόντια και επαναλαμβανόμενα τεστ.
Φτάσαμε στο σημείο τα σελφ τεστ, που υποχρεωτικά έκαναν μέχρι και 2 φορές κάθε
εβδομάδα για μήνες εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, να έχουν αξιοπιστία μόνο 5%
για το θετικό αποτέλεσμα, δηλαδή 95 στα 100 θετικά τεστ να είναι ψευδώς θετικά.
Αλλά ίσως η αποκορύφωση, ένα από τα πιο αποκρουστικά και απάνθρωπα μέτρα,
ήταν οι κηδείες COVID, με τα σώματα και τα φέρετρα να τυλίγονται σε
πλαστικές μεμβράνες και με την αυστηρή απαγόρευση στους συγγενείς να
αποχαιρετίσουν για τελευταία φορά τον θανόντα. Μια κατάσταση που δεν συνέβη
πουθενά αλλού στον κόσμο και που εφαρμόστηκε καθ’υπέρβαση κάθε οδηγίας από
διεθνείς οργανισμούς.
Οι βλαπτικές
επιπτώσεις εκείνων των μέτρων στη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία του
πληθυσμού (που αποτελούν τον ορισμό της υγείας σύμφωνα με τον ΠΟΥ)
είναι πολλαπλές και μακροχρόνιες, και αφορούν ακόμη και τα παιδιά. Για
παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί μεγάλη αύξηση στα περιστατικά πρόωρης εφηβείας σε
πάρα πολλές χώρες, και πολλές μελέτες το αποδίδουν στα μέτρα περιορισμών, τα
λοκντάουν και το κλείσιμο των σχολείων, με αποτέλεσμα να χαθεί η κοινωνική
επαφή και η σωματική άσκηση, και να αυξηθεί ο χρόνος παραμονής μπροστά σε
οθόνες χωρίς καμία φυσική δραστηριότητα. Άλλες επιπτώσεις των μέτρων είναι
ψυχικά νοσήματα όπως η κατάθλιψη, και κοινωνικά προβλήματα όπως η αύξηση της
ενδοοικογενειακής βίας και της χρήσης ψυχοτρόπων φαρμάκων και ναρκωτικών.
Για όλα
αυτά δεν έχει λογοδοτήσει κανείς ακόμη, ούτε στην Ελλάδα ούτε σε
άλλες χώρες. Αντιθέτως, όποιος τότε τολμούσε να αμφισβητήσει την ωφέλεια και
βιωσιμότητα αυτών των μέτρων υποβάλλονταν όχι μόνο σε λογοκρισία αλλά και σε
μια πρωτοφανή εκστρατεία στοχοποίησης, απαξίωσης και προσβλητικών
χαρακτηρισμών, με συμμετοχή της επιστημονικής και πολιτικής αρχής της χώρας,
ακόμη και του ίδιου του πρωθυπουργού.
Με βάση τα
παραπάνω, η αντίδραση από την κοινωνία ήταν ελάχιστη, λιγότερη του
αναμενόμενου. Αλλά αυτό δεν αποτελούσε έκπληξη. Όπως έγραφε ο Gustave Le Bon
στο βιβλίο του «H ψυχολογία των μαζών» το 1895, το αφήγημα (π.χ. κινδυνεύουμε
όλοι να πεθάνουμε από COVID, προστατευόμαστε αν φοράμε μάσκα όταν περπατάμε
μόνοι μας στο πεζοδρόμιο), σε συνδυασμό με την οριζόντια και καθολική μετάδοσή
του σχεδόν όλο το 24ωρο (από πολιτικούς, επιστήμονες, καλλιτέχνες και άτομα με
δημόσιο λόγο και έρεισμα) και με ταυτόχρονη επιβολή λογοκρισίας σε κάθε κριτική
(για να επιτευχθεί «ομοφωνία»), δημιουργεί ένα ρεύμα γνώμης τόσο ισχυρό και
πιεστικό, που ακόμα και όποιος έβλεπε εύκολα ότι όσα συνέβαιναν δεν ήταν λογικά
και σωστά, δεν θα μπορούσε να αντιδράσει! Κι αυτό για να μην έρθουν
σε αντίθεση με όλο τον υπόλοιπο περίγυρο, το οποίο θα μπορούσε να έχει
κοινωνικό κόστος για αυτούς.
‘Άλλος λόγος
ήταν η γνωστική ασυμφωνία. Όταν ακολουθείς μια οδηγία με υψηλές
προσδοκίες που τελικά καταρρίπτονται (όταν δηλαδή «σε πιάνουν κορόιδο», όπως
λέει ο λαός μας), ο εγκέφαλος υποσυνείδητα σε προστατεύει από το αίσθημα ενοχής
και τύψεων, και σε πείθει ότι τελικά έπραξες σωστά! Στην πραγματικότητα,
καθ’όλη την διάρκεια της πανδημίας χρησιμοποιήθηκαν ψυχολογικές τεχνικές
χειραγώγησης και παραπλάνησης που, δυστυχώς, πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό ακόμη
και την κατάργηση της λογικής.
Υπήρξαν
φυσικά και παράλογες ή υπερβολικές αντιδράσεις, παραπληροφόρηση και
διαστρέβλωση γεγονότων και από την άλλη πλευρά, τα οποία φαινόμενα όμως
τροφοδοτήθηκαν από την ακραία, επιθετική, τιμωρητική και παράλογη συμπεριφορά
των αρχών και την επιστημονική υπερβολή και παραπληροφόρηση.
Καταλήγοντας,
η επιχείρηση συμμόρφωσης του πληθυσμού πέτυχε σε εντυπωσιακό βαθμό, κι αυτό
είναι πολύ αρνητικό ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη το περιβάλλον μη λογοδοσίας,
ακαταδίωκτου και ακαταλόγιστου για όσα αποφασίστηκαν και συνέβησαν. Αυτό
δυστυχώς είναι η απόλυτη συνταγή για να ζήσουμε ακριβώς τα ίδια,
δηλαδή αδικαιολόγητα, αποτυχημένα και καταστροφικά μέτρα περιορισμού των
ελευθεριών μας χωρίς κανένα προσδοκώμενο όφελος, σε άλλες, ίδιες ή και τελείως
διαφορετικές, περιπτώσεις κρίσεων στο μέλλον...
Ζήσης Δεληχάς: «Άδικο το μέτρο της αναστολής εργασίας των ανεμβολίαστων υγειονομικών - Το «my body my choice» πήγε περίπατο»
Ο Ζήσης
Δεληχάς είναι Πυρηνικός Ιατρός, ο οποίος επέλεξε να μην εμβολιαστεί,
μια επιλογή που την «πλήρωσε» με 19 μήνες ανεργίας και αβεβαιότητας, μέχρι να
επανέλθει στην επιστήμη του, ενώ σήμερα εργάζεται σε μεγάλο νοσοκομείο. Δεν
μετανιώνει για την επιλογή του, ενώ μιλάει με σκληρά λόγια για τη λήψη των
συγκεκριμένων μέτρων, θεωρώντας ότι η ιστορία τον «δικαίωσε».
«Τα μέτρα
που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν αναμφισβήτητα αντισυνταγματικά.
Είμαι σε θέση να γνωρίζω, ότι για να επιβληθούν δεν βασίστηκαν σε επιστημονικά
δεδομένα, μιας και αυτά τα σκευάσματα (και τα αναφέρω ως σκευάσματα γιατί αν
δεν άλλαζαν τον επίσημο ορισμό του τί είναι εμβόλιο, μόνο ως τέτοια θα
αναφερόταν στην παγκόσμια βιβλιογραφία), δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για
μαζική και οριζόντια χρήση στον πληθυσμό. Κατά τη γνώμη μου δεν ακολουθήθηκαν
τα προβλεπόμενα φαρμακευτικά πρωτόκολλα καθώς οι κλινικές μελέτες ήταν
ελλιπείς.
Να
ξεκαθαρίσω εδώ, ότι η ταχύτητα με την οποία πήραν έγκριση αυτά τα σκευάσματα,
αν και αποτέλεσε σημείο κριτικής για πολλούς, δεν είναι αυτό καθαυτό το
πρόβλημα καθώς πρόκειται για μια νόμιμη διαδικασία που προβλέπεται σε ορισμένες
ειδικές περιπτώσεις. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπήρχαν καθόλου επαρκή
στοιχεία για την ασφάλεια της συγκεκριμένης mRNA τεχνολογίας
προκειμένου αυτή να εφαρμοστεί οριζόντια σε υγιή πληθυσμό. Σημειωτέον ότι έως
τότε αποδέκτες αυτής της τεχνολογίας ήταν μόνο ασθενείς τελικού σταδίου και όχι
υγιείς και ας μην ξεχνάμε επίσης ότι κάθε ένα κλασικό εμβόλιο έχει πίσω του
δεκαετίες δοκιμών. Γενικά απαιτούνται 8-15 χρόνια δοκιμών για να πιστοποιηθεί η
ασφάλεια ενός εμβολίου. Όταν δε βγήκαν στην κυκλοφορία, δεν συνοδευόταν ούτε
καν από εγχειρίδιο οδηγιών! Δεν αναγράφονταν δηλαδή οι λεπτομέρειες, τα
αποτελέσματα των δοκιμών, οι πιθανές παρενέργειες κ.ο.κ. Αντίθετα βλέπουμε να
συμπληρώνεται η λίστα των παρενεργειών ακόμα και σήμερα.
Είχα μεγάλες
επιφυλάξεις, όχι μόνο για αυτούς τους λόγους αλλά και για το γεγονός ότι δεν
απευθύνονταν αποκλειστικά στις ομάδες υψηλού κινδύνου (όπου θεωρητικά διέτρεχαν
μεγαλύτερο κίνδυνο). Εφόσον μιλάμε για ταχύτητα και λειψές δοκιμές, σε
συνδυασμό με την επικινδυνότητα του ιού (με 0,05% θνητότητα σε ηλικίες <70
ετών), η επιβολή ήρθε κάθετα και οριζόντια σε όλο τον πληθυσμό με έμμεσο ή
άμεσο τρόπο, ακόμα και σε ομάδες χαμηλού κινδύνου, όπως π.χ. οι νέοι και
μάλιστα τα μικρότερα παιδιά. Το αξιοσημείωτο δε, είναι πως αποσύρθηκαν από την
αγορά λόγω σοβαρών παρενεργειών τα σκευάσματα μόνο συγκεκριμένων εταιρειών,
παρόλο που ο μηχανισμός δράσης είναι κοινός για τα σκευάσματα όλων των
εταιρειών- άρα και οι παρενέργειες.
Η υποχρεωτικότητα ήρθε
σαν κεραυνός εν αιθρία. Όταν επί 1,5 χρόνο στηρίξαμε άπαντες οι υγειονομικοί το
Εθνικό Σύστημα Υγείας, αποδώσαμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό με ασφάλεια, μέτρα
ατομικής προστασίας και με υπευθυνότητα συμβάλλαμε στην αντιμετώπιση της
υγειονομικής κρίσης. Παρά ταύτα χαρακτηριστήκαμε από την πολιτεία εν δυνάμει
μολυσματικοί και επικίνδυνοι για την δημόσια υγεία. Ήμασταν οι ίδιοι
υγειονομικοί που χειροκροτηθήκαμε από τα μπαλκόνια, αν θυμάστε.
Αρχικά
κατάφεραν να διχάσουν τον επιστημονικό κόσμο με φυσικό επακόλουθο τον διχασμό
της κοινωνίας. Με κυρίαρχο τον κατασκευασμένο φόβο, εργαλείο την
παρατεταμένη τρομοκράτηση των πολιτών μέσω των ΜΜΕ, καταστρατηγήθηκαν τα
δικαιώματα και οι ελευθερίες όλων μας. Δεν σας κάνει εντύπωση που ακόμα και
σήμερα ουδέποτε μάθαμε πόσο συνέβαλλε ο εμβολιασμός στην αντιμετώπιση της
πανδημίας; Ή το κατά πόσο συνεισέφερε στη διακοπή της μετάδοσης του ιού; Ας
πούμε, πόσο συνεισέφερε στη μη μετάδοση του ιού η υποχρέωση εμβολιασμού στους
υγειονομικούς εντός των νοσοκομείων; Καθόλου. Αντιθέτως μετά την τρίτη
υποχρεωτική δόση για το υγειονομικό προσωπικό η διασπορά πήρε διαστάσεις
χιονοστιβάδας. Παράλληλα, το αποτέλεσμα της αναστολής χιλιάδων
υγειονομικών στη χώρα μας, στο ήδη αποδυναμωμένο Ε.Σ.Υ., δημιούργησε
κενά, δρομολογώντας έτσι την σκοπούμενη διάλυση της δημόσιας υγείας και την
σταδιακή ιδιωτικοποίηση της.
Ήταν επιλογή
μου να μην βάλω στον οργανισμό μου ένα τέτοιο σκεύασμα. Κατά τη γνώμη μου αυτό
που ζήσαμε ήταν μια υγειονομική χούντα. Μια χούντα των ακαταδίωκτων ρυθμιστικών
αρχών, η οποία παρεπιπτόντως είναι ακόμα ενεργή μιας και τα ΦΕΚ είναι ακόμα σε
ισχύ για κάποιες ομάδες του πληθυσμού και για δομές υγείας- ιδιωτικές και
δημόσιες- όπου αυτό κρίνεται «συμφέρον». Επρόκειτο για ένα πείραμα, το οποίο
ελπίζω ότι θα φανεί στο μέλλον πού στόχευε. Όσο συνωμοσιολογικό και να σας
ακούγεται αυτό.
Λόγω,
λοιπόν, αυτής της υγειονομικής χούντας, τέθηκα για 19 μήνες εκτός εργασίας.
Απολύθηκα, διότι δεν ανανεώθηκε η σύμβασή μου λόγω του μέτρου της αναστολής.
Μια συνθήκη πολύ δύσκολη τόσο για μένα όσο και για την οικογένειά μου. Δεν ξέρω
πως τα καταφέραμε, χωρίς μισθό και με όλες αυτές τις υποχρεώσεις. Ολοκληρωτική
στέρηση μισθού, όταν βάση νόμου επί αναστολής εργασίας ο υπάλληλος λαμβάνει
τουλάχιστον το 50% του μισθού του. Ευτυχώς εκείνη την περίοδο βρεθήκαν στο
πλευρό μας πολλοί άνθρωποι, που μας στήριξαν εκτός από ηθικά και οικονομικά.
Ξέρετε, πόσο
δύσκολο είναι για έναν γιατρό να απαξιώνουν την ιατρική του άποψη;
Ιδίως άνθρωποι άσχετοι με την επιστήμη της ιατρικής, όπως ο τότε υπουργός
υγείας, ο οποίος είναι δικηγόρος στο επάγγελμα με μια διατριβή ανέκδοτο για τα
όσα ζήσαμε. Είναι γνωστό δε, ότι δεχτήκαμε πολύ επικριτικές συμπεριφορές από
συναδέλφους, αλλά βέβαια ο καθένας κρίνει με βάση το πόσο έχει εμβαθύνει στην
επιστήμη του και στο πόσο υπόχρεος είναι στους ανωτέρους του…
Είναι
σεβαστές οι διαφορετικές απόψεις, αλλά ουδέποτε καθίσαμε στο ίδιο
τραπέζι να συζητήσουμε, σε μια επιστημονική κουβέντα με όλα τα δεδομένα επί
τάπητος. Κάτι που επιχειρήσαμε πολλές φορές, αλλά δεν έγινε δεκτό από την άλλη
πλευρά. Η επιστήμη διαχρονικά προόδευσε μέσω της αμφισβήτησης, μέσω των
τεκμηρίων και των αποδείξεων, εδώ υπήρξε το καινοφανές δεδομένο της επίκλησης
της μίας και μοναδικής επιστημονικής άποψης μιας κάποιας αυθεντίας, μέσω της
φίμωσης και πάταξης της αντίθετης γνώμης. Δεν ήθελε η άλλη, κατά κύριο λόγο
επιχορηγούμενη πλευρά, να ακουστεί καν ο αντίλογος!
Η αναστολή
εργασίας εξαιτίας της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού κι όλη αυτή η ταλαιπωρία
για περίπου 24.000 υγειονομικούς (σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα), ήταν όχι
απλώς άδικη αλλά και άστοχη υγειονομικά κι αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα
που δεν έφερε. Από την άλλη, παρακολουθούμε μια έκρηξη σε αυτοάνοσα και
καρκίνους κι άλλες περίεργες, ξαφνικές ασθένειες, όπου κατά τη γνώμη μου
οφείλουμε ως επιστημονική κοινότητα να ερευνήσουμε σε βάθος τα αίτια. Πιστεύω
πως είναι θέμα χρόνου να καταρριφθεί ακόμα και η χρησιμότητα των σκευασμάτων
αυτών, βάσει του ισοζυγίου κόστους -όφελους επίσημα από τη διεθνή ιατρική
κοινότητα. Εδώ στην Ελλάδα οι ρυθμοί είναι αργοί… μεσογειακοί, για να μην πούμε
τίποτε άλλο.
Αξίζει να
υπενθυμίσω ότι το «my body my choice» κίνημα πήγε περίπατο
εκείνο το διάστημα. Δεν μετανιώνω για την απόφαση μου αυτή. Δεν μπορεί κανείς
να επέμβει στο αυτεξούσιο κανενός. Η ιατρική πράξη χωρίς τη συναίνεση του
ασθενούς αντιτίθεται στον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας, όπου ο ασθενής πρέπει
πρώτα να ενημερώνεται πλήρως και επαρκώς. Πόσο μάλλον όταν απευθυνόμαστε σε
υγιή πληθυσμό. Αυτό δεν έγινε σε αυτή την περίπτωση, αντίθετα κληθήκαμε να
προβούμε σε μια ιατρική πράξη εν μέσω εκβιασμών και επιβολής… με συνοπτικές
διαδικασίες. Τέσσερα χρόνια μετά ας αναλογιστούμε, η «πανδημία» τι μας έδωσε,
τι μας πήρε, τι κερδίσαμε και τι χάσαμε εν τέλει...
Μανουσία
Κυπραίου: «Βαθιά κοινωνική και ψυχική η ρήξη από την πανδημία - Το άγχος του
θανάτου επιφέρει άρνηση της πραγματικότητας»
Η
Ψυχοθεραπεύτρια – Κοινωνική Ψυχολόγος – Κοινωνιολόγος Μανουσία Κυπραίου αναλύει
τις βαθύτερες αιτίες των παράλογων αντιδράσεων, που εδράζονται στην ψυχοσύνθεση
ανθρώπου αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας, που καλείται να διαχείριστει μια
πρωτοφανή, πολύπλοκη και απειλητική ακόμα και για την επιβίωση κατάσταση.
«Η πανδημία
του covid με όλα τα επακόλουθα της –εγκλεισμός, κοινωνική αποστασιοποίηση,
υποχρεωτικός εμβολιασμός - προκάλεσε σε πολλούς ανθρώπους υψηλά επίπεδα
άγχους, αίσθημα ανασφάλειας, καθώς παρατηρήθηκε μια κατακόρυφη αύξηση των
ψυχικών διαταραχών, δημιουργώντας μια βαθιά κοινωνική και ψυχική ρήξη στο
σύνολο της κοινωνίας.
Οι αιφνίδιες
αλλαγές στην καθημερινότητα κατά την διάρκεια της πανδημίας δεν προκάλεσαν
απλώς μια ριζική αλλαγή στην κανονικότητα των ανθρώπων, αλλά μια γενικευμένη
αίσθηση ευθραυστότητας, ψυχικής ρευστότητας, έντονου φόβου και απώλεια
ελευθερίας. Οι κοινωνικές, οικονομικές, συναισθηματικές και ψυχολογικές
επιπτώσεις της ταχύτατης μετάβασης προς μια άγνωστη πραγματικότητα δοκίμασε την
ψυχική ανθεκτικότητα όλων μας. Σε ορισμένα άτομα οι αρνητικές ψυχικές
επιπτώσεις αυτής της περιόδου, όπως γενικευμένες αγχώδεις διαταραχές, φοβίες
και έντονο στρες, προκάλεσε τέτοια ρήξη στον ψυχισμό τους που συνεχίστηκε
και μετά το τέλος της πανδημίας. Άλλωστε, τον πρώτο χρόνο της πανδημίας η
αύξηση των ψυχικών διαταραχών με τον τριπλασιασμό της χρήση αντικαταθλιπτικών
και αγχολυτικών, καθώς και σημαντική αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας και των
επιθετικών συμπεριφορών αποδεικνύει τη δυσκολία διαχείρισης αυτής της
πρωτόγνωρης κατάστασης.
Πράγματι, σε
περιόδους κρίσεις οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι όχι μόνο με τον φόβο ενός
εξωτερικού κινδύνου π.χ. θανατηφόρος υιός, οικονομική καταστροφή, αλλά
και τον φόβο της εσωτερικής κατάρρευσης με αποτέλεσμα να
εξασθενούν οι ψυχικές του άμυνες -κυρίως εκείνων που έχουν ένα αδύναμο ή
αποδιοργανωμένο εγώ. Αυτό το συλλογικό τραύμα πέρα από τον φόβο -καθώς κανείς
δεν γνώριζε πως και πότε θα τελειώσει η πανδημία-, εμπεριείχε την απώλεια της
ελευθερίας και γενικότερα την απώλεια της αίσθησης ελέγχου και
ασφάλειας.
Η βαθιά αυτή
ψυχική και κοινωνική ρήξη προκάλεσε είτε συλλογικές συμπεριφορές συμμόρφωσης
στα υγειονομικά μέτρα και τους θεσμούς, είτε αντιδραστικές συμπεριφορές από
ομάδες ή μεμονωμένα άτομα, αρνητών των εμβολίων με γενικευμένη καχυποψία,
θεωρίες συνομωσίας και ακραίες τάσεις αμφισβήτησης των υγειονομικών
μέτρων. Την περίοδο της πανδημίας, τόσο στην χώρα μας όσο και παγκοσμίως,
αναδείχθηκε το φαινόμενο της διχοτόμησης των ανθρώπων μεταξύ
εμβολιασμένων και αντιεμβολιαστών, η οποία συνοδεύτηκε από διαμαρτυρίες και
έντονες συζητήσεις στο σύνολο της κοινωνίας.
Σε
περιβάλλοντα που κυριαρχεί το αίσθημα απειλής και στρες, οι άνθρωποι αντιδρούν
με διαφορετικούς τρόπους. Όταν οι άνθρωποι έρχεται αντιμέτωποι με επώδυνα
συναισθήματα και καταστάσεις που τους προκαλούν έντονη ψυχική δυσφορία, μπορεί
να καταφύγουν σε ψυχικούς μηχανισμούς άμυνας, όπως η άρνηση της
πραγματικότητας ή η απώθηση και καταπίεση των αρνητικών σκέψεων και
συναισθημάτων σχετικά με γεγονότα που έχουν συμβεί. Στο πλαίσιο της πανδημίας,
αυτό εκφράστηκε από πολλά άτομα μέσα από την άρνηση της σοβαρότητας του ιού,
την αμφισβήτηση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων και την αντίσταση στα
μέτρα προστασίας προκειμένου να διατηρήσει μια πρόσκαιρη ψυχική ανακούφιση. Η
κατάσταση των μαζικών θανάτων δεν επέτρεψε άλλωστε σε πολλά άτομα να
επεξεργαστούν την ψυχική οδύνη από την απώλεια αγαπημένων προσώπων.
Ο
καθημερινός απολογισμός της πανδημίας με τον αριθμό θανάτων να αυξάνεται είχαν
ενσωματωθεί στην καθημερινότητά μας, με αποτέλεσμα τη δυσκολία να προκαλέσει
μια συλλογική συναισθηματική αντίδραση. Επίσης, η αυστηρότητα των μέτρων και η
κοινωνική απομόνωση εκείνης της περιόδου προκάλεσε την ανάγκη σε πολλούς
ανθρώπους να αναζητήσουν διαφορετικές εκδοχές της πραγματικότητας,
λόγω του φόβου και του άγχους που τους προκαλούσαν τα απρόσμενα γεγονότα.
Θεωρίες συνομωσίας κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – η ψηφιακή εποχή
ευνόησε την ταχύτητα της διασποράς φημών και σεναρίων συνομωσίας- κάποιες ήταν
τόσο ακραίες που μπορούσαν να προκαλέσουν γέλιο και κάποιες άλλες μπορούσαν να
αποκτήσουν επικίνδυνο χαρακτήρα. Άλλωστε, διαχρονικά σε περιόδους που ξεσπά μια
πανδημία ή μια αιφνίδια απειλή εμφανίζονται θεωρίες συνωμοσίας,
όπως στην περίπτωση του ιού του covid, προσφέροντας έναν πιο εφησυχαστικό τρόπο
να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι την αβεβαιότητα και την εξωτερική πραγματικότητα.
Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποίησαν επίσης ως άμυνα στα επώδυνα συναισθήματα που
τους προκαλούσε η πανδημία τον μηχανισμό της προβολής, προβάλλοντας έτσι τα
ανεπιθύμητα συναισθήματά τους σε άλλους, όπως το κράτος ή τους θεσμούς. Αυτό
τους επέτρεπε να μεταφέρουν σε τρίτους τους φόβους και τον θυμό τους,
ενισχύοντας τις θεωρίες συνομωσίας και προσφέροντας με αυτό τον τρόπο μια ψευδή
αίσθηση ελέγχου και ανακούφισης από το άγχος.
Από
κοινωνιολογική σκοπιά, οι αντιδράσεις σε υγειονομικά μέτρα θα μπορούσαν να
εξηγηθούν μέσα από την λειτουργία της δυναμικής των ομάδων, την έλλειψη
εμπιστοσύνης στους επίσημους θεσμούς και την ισχυρή επιρροή των μέσων
κοινωνικής δικτύωσης στα άτομα. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς,
που συχνά συνοδευόταν εκείνη την εποχή από αντικρουόμενες πληροφορίες
επιστημόνων και πολιτικές αποφάσεις, ενίσχυσε τη δυσπιστία απέναντι στα μέτρα.
Ταυτόχρονα, η επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, facebook, twitter
έπαιξαν σημαντικό ρόλο τόσο στην ενημέρωση όσο και στη διασπορά
παραπληροφόρησης.
Η ευκολία με
την οποία διαδίδονταν αντιεπιστημονικές απόψεις οδήγησε στη δημιουργία άτυπων
ομάδων που ανατροφοδοτούσαν την αμφισβήτηση και την αντίσταση στα μέτρα,
ενισχύοντας το αίσθημα του «ανήκειν» στην κοινότητα. Επιπλέον, η ανάγκη
δημιουργίας μιας κοινωνικής ταυτότητας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση
των στάσεων απέναντι στα μέτρα και τις αντιδράσεις στον εμβολιασμό. Οι άνθρωποι
άλλωστε τείνουν να ακολουθούν τις απόψεις, πεποιθήσεις και τις στάσεις της
ομάδας στην οποία αισθάνονται εγγύτητα, γεγονός που εξηγεί γιατί συγκεκριμένες
κοινωνικές ομάδες ήταν πιο επιρρεπείς στην αντίσταση στα μέτρα.
Παράλληλα, η
συλλογική συμπεριφορά της αντίδρασης στα μέτρα και της άρνηση των εμβολίων
ενδεχομένως αποτελούσε μια εφήμερη παρηγοριά και την
ασυνείδητη διάψευση της πραγματικότητας, την ψευδαίσθηση αντιμετώπισης του
άγχους σε συλλογικό επίπεδο, καθώς έτσι μπορούσαν να «ξορκίσουν» και το
άγχος θανάτου.
Σε αυτό το
κοινωνικό περιβάλλον αμφισβήτησης, φόβου και αμφιθυμικότητας, ο ηγετικός ρόλος
των ειδικών επιστημόνων υπήρξε καθοριστικός. Μέσα από την καθοδήγηση και τον
συντονισμό του συνόλου της κοινωνίας με σκοπό να ενώσουν τις κοινωνικές ομάδες,
να αναδείξουν τον κοινό στόχο και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας,
πολλοί επιστήμονες την περίοδο της πανδημίας συνέβαλαν προκειμένου το
μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας να εσωτερικεύσει ψυχικά το αίσθημα ασφάλειας και
συλλογικής ευθύνης.
Τέλος, να
μην ξεχνάμε και την συνθήκη των μαζικών θανάτων λόγω της πανδημίας, που δεν
επέτρεψε σε πολλά άτομα την επεξεργασία της ψυχικής οδύνης του αποχωρισμού.
Πολλοί έχασαν την περίοδο εκείνη αγαπημένα πρόσωπα βιώνοντας την μοναξιά του
αποχωρισμού και το αίσθημα της ενοχής, αν θα μπορούσαν να κάνουν κάτι για να τα
σώσουν. Η επεξεργασία του πένθους έμεινε ημιτελής, καθώς δεν
επιτρεπόταν οι συναθροίσεις, οι κοινωνικές παρουσίες πολλών ατόμων σε κηδείες.
Η ασώματη επικοινωνία, ο φόβος και το άγχος θανάτου οδήγησε πολλούς σε μια
μακρόχρονη διαδικασία επούλωσης των ψυχικών τραυμάτων.
Η πανδημία
δεν ήταν μόνο μια υγειονομική κρίση, αλλά και μια βαθιά κοινωνική και ψυχική
ρήξη. Σήμερα, καθώς έχουμε απομακρυνθεί από εκείνη την περίοδο, η πρόκληση για
εμάς είναι η αναγνώριση των συλλογικών τραυμάτων και η οικοδόμηση μιας
κοινωνίας με μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα, ενσυναίσθηση και κοινωνική
αλληλεγγύη.
Σπύρος
Κιτσινέλης: Πώς και γιατί δημιουργούνται οι θεωρίες συνωμοσίας
Ο Δρ Σπύρος
Κιτσινέλης, συγγραφέας και ειδικός στην επικοινωνία της επιστήμης, συνοψίζει
τους παράγοντες που ωθούν μεγάλη μερίδα του κόσμου να υιοθετεί εύκολα και
άκριτα διάφορες παράλογες πεποιθήσεις αλλά και ατεκμηρίωτες θεωρίες συνωμοσίας,
όπως συνέβη σε ορισμένες περιπτώσεις και στην πανδημία.
Οι λόγοι της
έξαρσης υιοθέτησης θεωριών συνωμοσίας είναι αρκετοί όπως οι ακόλουθοι:
-Αβεβαιότητα και φόβος – Οι άνθρωποι, όταν δεν έχουν κατανόηση της
πολυπλοκότητας του κόσμου και των επιστημονικών δεδομένων ή αισθάνονται απειλή,
τείνουν να στρέφονται σε απλοϊκές εξηγήσεις ή υιοθετούν απλοϊκές θεωρίες
συνομωσίας που τους δίνουν μια αίσθηση ελέγχου.
-Άλλοι
ψυχολογικοί παράγοντες – Άτομα που πιστεύουν σε μια θεωρία συνωμοσίας
ώστε να νιώθουν «εκλεκτοί» που γνωρίζουν την «αλήθεια» τείνουν να πιστεύουν σε
πολλές διαφορετικές θεωρίας συνωμοσίας για τον ίδιο ακριβώς λόγο.
-Έλλειψη
εμπιστοσύνης στις αρχές – Πολιτικοί, επιστήμονες και ΜΜΕ θεωρήθηκαν
ύποπτοι από πολλούς, ειδικά μετά από αντικρουόμενες οδηγίες (π.χ. για μάσκες,
lockdowns) που ναι με άλλαζαν με βάση κάθε νέο δεδομένο ή σε μια προσπάθεια να
βρεθεί ισορροπία μεταξύ ασφάλειας αλλά και στήριξης των επαγγελματιών και της
κοινωνίας, όμως αυτό εκλήφθηκε ως αντιφατική πολιτική, που έδειχνε παραδοχή
άγνοιας.
-Κοινωνικά
δίκτυα και αλγόριθμοι –
Τα social media ενίσχυσαν τις θεωρίες συνωμοσίας, καθώς οι αλγόριθμοι προωθούν
περιεχόμενο που δημιουργεί αντιδράσεις και ενισχύει προκαταλήψεις για να
μεγιστοποιήσει την εμπλοκή και τη συμμετοχή σε αυτά.
-Προκατάληψη
επιβεβαίωσης –
Ίσως το ισχυρότερο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Όταν γίνεται μια
επιλογή, ακόμα περισσότερο όταν γίνεται συναισθηματικά, ο άνθρωπος απορρίπτει
και αγνοεί τα δεδομένα που αντικρούουν την θέση του ακόμα και αν είναι τα
συντριπτικά, αλλά υιοθετεί μόνο οτιδήποτε τον επιβεβαιώνει.
Δήμητρα
Βουλγαρίδου, «κρούσμα μηδέν»: Από τον τρόμο του αγνώστου, στο ανήθικο bullying
των «γνωστών»
Η Δήμητρα
Βουλγαρίδου ήταν το «κρούσμα μηδέν» στη χώρα μας, κι αυτό που πέρασε,
μόνο με… εφιάλτη ή εσχατολογική ταινία επιστημονικής φαντασίας μπορεί να
συγκριθεί, και μάλλον δικαιολογημένα. Η μαρτυρία της, πέντε χρόνια αργότερα,
είναι σημαίνουσα, και για την κατανόηση της κατάστασης που επικρατούσε τότε,
αλλά και για το πως οι άνθρωποι μπορούν πραγματικά να βγάλουν τον χειρότερο
τους εαυτό, απέναντι σε έναν συνάνθρωπο, στη θέση του οποίου θα μπορούσαν να
βρίσκονται πολύ εύκολα οι ίδιοι... Κλεισμένη στο ΑΧΕΠΑ, επί 18 ημέρες, νοσώντας
από έναν άγνωστο ιό, με το αποτέλεσμα να μπορούσε να είναι το χειρότερο, κι όλα
τα φώτα της δημοσιότητας -τα «κακά» φώτα – πάνω της. Αυτό που έκανε την
κατάσταση ακόμα χειρότερη, ήταν ότι η ίδια δεν είχε να σκεφτεί μόνο τον εαυτό
της -αλλά και τον 9χρονο τότε γιο της, ο οποίος νοσηλεύτηκε επίσης. Εκείνη την
περίοδο, εκτός από την αγωνία της και τον φόβο του θανάτου, αντιμετώπισε και
τη… χειρότερη εκδοχή της ανθρώπινης φύσης, και μάλιστα από τους γείτονές της.
«Σίγουρα το
πρώτο συναίσθημα ήταν αυτό του φόβου, του φόβου για το άγνωστο.
Κανείς δεν γνώριζε τι συνέβαινε ακριβώς ούτε τι θα μου συμβεί εμένα, και
σίγουρα ούτε οι ίδιοι οι γιατροί, που είχα απέναντι μου στο ΑΧΕΠΑ επί 18
ημέρες. Το άγνωστο ήταν αυτό που με τρόμαξε πιο πολύ από όλα, ενώ σκεφτόμουν
καθημερινά αν θα βγω ποτέ από το νοσοκομείο, διότι ένιωθα κυριολεκτικά σαν
μελλοθάνατη. Τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα την 4η μέρα της
νοσηλείας μου, οπότε και εισήχθη ένα ακόμα κρούσμα, ένας κύριος από την Κοζάνη,
ο οποίος δυστυχώς κατέληξε. Φαντάζεστε τι σήμαινε αυτό για την ψυχολογία μου.
Και μέσα σε
όλη αυτή την κατάσταση, κι ενώ τα συμπτώματα που είχα στην πραγματικότητα ήταν
ήπια, η ψυχολογία μου επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο διότι κόλλησε κι ο γιος
μου – αυτή ήταν και η τεράστια αγωνία μου. Αυτό με δυσκόλεψε περισσότερο, το
παιδί ήταν κλεισμένο σε αυστηρή καραντίνα, σαν πραγματική φυλακή.
Και εκείνη
τη στιγμή, υπήρξε κάτι, χειρότερο από τον ίδιο τον άγνωστο και
θανατηφόρο ιό. Δεν τηρήθηκε δυστυχώς το ιατρικό απόρρητο και
στιγματιστήκαμε και οι δυο, βιώνοντας πραγματικό κοινωνικό ρατσισμό.
Δέχτηκα τότε πάρα πολλά διαδικτυακά μηνύματα μίσους και απειλών, μου έλεγαν ότι
πρέπει να πεθάνω διότι εγώ έφερα τον κορωνοϊό, κι άλλα πολλά ακραία πράγματα.
Και το bullying δεν περιορίστηκε εκεί -κάποιοι έμαθαν που μένω
και πήγαν κάτω από το σπίτι μου και πέταξαν... αβγά.
Πως είναι
δυνατόν άνθρωποι να συμπεριφέρονται έτσι σε άλλους ανθρώπους, που δεν είχαν
φταίξει, αναρωτήθηκα. Μέχρι και αρκετό καιρό μετά το πρώτο λοκντάουν, υπήρχαν
άνθρωποι που με κατηγορούσαν. Όταν είμαστε σε ευάλωτη θέση, ακόμα κι ένα άτομο
να σε κατηγορήσει, μπορεί να είναι πολύ επιβαρυντικό. Και σε εμένα ήταν
πολλοί…Η κατάσταση ηρέμησε όταν νόσησαν πολλοί.
Και για τον
γιο μου η κατάσταση ήταν δύσκολη, βιώνοντας ακραίο bullying στο σχολείο του, με
συμμαθητές του να κρύβονται όταν πέρναγε από μπροστά του. Ευτυχώς έκλεισαν τα
σχολεία κι αυτό βοήθησε πολύ. Υπήρξε όμως και κόσμος που με στήριξε πολύ αν και
δεν με γνώριζε. Η αγάπη είναι το πιο σημαντικό πράγμα και αυτό με βοήθησε και
μου έδωσε δύναμη.
Όταν κάτι
δεν το βιώνουμε εμείς οι ίδιοι, τότε δεν καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος. Σαν
κοινωνία δεν έχουμε την ενσυναίσθηση που θα έπρεπε… Με πίεσε πολύ όλο αυτά και
πέρασε πολύς καιρός για να το ξεπεράσω, ενώ έλαβα και βοήθεια από ψυχολόγους
και παιδοψυχολόγους. Πέρασε πάνω από ένας χρόνος για να επανέλθω, καθώς ήταν
πολύ δύσκολο να τα διαχειριστώ όλα αυτά.
Τι μου άφησε
όλο αυτό; Μου άλλαξε το αντιληπτικό πεδίο σχετικά με τις ανθρώπινες
σχέσεις – έπεσα από το ροζ συννεφάκι που ζούσα. Κλόνισε μέσα μου πολλά
πράγματα. Τώρα όμως είμαι πιο δυνατή από ότι ήμουν. Αντιλήφθηκα επίσης τη
δύναμη που έχουμε εμείς οι μητέρες όταν χρειαστεί, και πήρα δύναμη από τον γιο
μου να αντέξω αυτή την κατάσταση. Και να μην ξεχνάμε ότι το πιο πολύτιμο αγαθό
που έχουμε είναι η υγεία μας κι ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Από τη μια
στιγμή στην άλλη μπορεί να ανατραπούν τα πάντα».
Βασίλης
Ξ., πολίτης που επέλεξε να μην εμβολιαστεί: «Αυτή είναι η δική μου ιστορία»
Ο Βασίλης Ξ.
μας μίλησε υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, κι αυτή του η επιλογή είναι
ενδεικτική του πώς βίωσε την πανδημία, με την επιλογή του να μην εμβολιαστεί να
του αλλάζει δραματικά τη ζωή. Η περιγραφή του είναι χαρακτηριστική.
«Μέχρι το
2020 έχτιζα τη ζωή μου και την επιχείρησή μου με κόπο. Είχα μια φυσιολογική ζωή
και μια μικρή αλλά αναπτυσσόμενη επιχείρηση. Μέχρι που ξέσπασε η πανδημία. Όπως
όλοι, παρακολουθούσα τα γεγονότα, ενημερωνόμουν, από όσο μπορούσα περισσότερες
πηγές, ελληνικές και διεθνείς. Αποφάσισα με τα δεδομένα που είχα να μην
εμβολιαστώ. Δεν ήταν μόνο θέμα υγείας, ήταν θέμα αρχών, λογικής και
εμπιστοσύνης. Όμως, η απόφασή μου–μια επιλογή που έκανα συνειδητά– άλλαξε
τα πάντα, στη ζωή μου, στον κύκλο μου, στην επιχείρησή μου.
Από την αρχή, η ένταση της υποχρεωτικότητας με ενόχλησε και με
ανησύχησε. Ως άνθρωπος που πιστεύει στην ελευθερία της βούλησης, ένιωσα
ότι το κράτος ξεπέρασε τα όρια. Πρόστιμα 100 ευρώ για τους άνω των
60, αναστολές εργασίας για τους υγειονομικούς, πιστοποιητικά για να μπω σε ένα
καφέ, αποκλεισμένοι σχεδόν από τα πάντα – όλα αυτά μου φαίνονταν
υπερβολικά, σχεδόν δυστοπικά. Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι η επιλογή
μου θα καθόριζε την καθημερινότητά μου με τέτοιο τρόπο.
Παράλληλα, είχα επιστημονικές επιφυλάξεις. Οι άνθρωποι κάτω των 60 ετών είχαν
ελάχιστες πιθανότητες να κινδυνεύσει η ζωή τους από τον ιό, αντίστοιχο της
γρίπης Α. Τα εμβόλια αναπτύχθηκαν μεν σε χρόνο ρεκόρ, και παρόλο που η
τεχνολογία mRNA ήταν πολλά υποσχόμενη, δεν υπήρχαν μακροχρόνιες μελέτες. Οι δε
μελέτες που αρκετοί ερευνητές αναρτούσαν υποστήριζαν ότι τα εμβόλια αυτά δεν
ήταν αποτελεσματικά. Με όλα αυτά τα δεδομένα, προτίμησα να εμπιστευτώ
το ανοσοποιητικό μου σύστημα παρά να ρισκάρω το άγνωστο.
Η χειραγώγηση από πολιτικούς και μέσα ενημέρωσης ήταν ο τρίτος
λόγος. Καθημερινά βομβαρδιζόμουν με μηνύματα φόβου: «Εμβολιάσου ή πέθανε», «Οι
ανεμβολίαστοι φταίνε για όλα», «Στη σειρά και εμβολιασμός», «τι σε νοιάζει τι
θα γίνει σε 5 χρόνια». Η αλήθεια, όμως, ένιωθα ότι θάβεται. Δεν μιλούσαν για
φυσική ανοσία, για παρενέργειες, για εναλλακτικές. Ως επιχειρηματίας, ξέρω να
διαβάζω πίσω από τις γραμμές, και αυτό που έβλεπα ήταν προπαγάνδα,
μια καμπάνια πίεσης, όχι ενημέρωσης.
Τα αποτελέσματα: Η ζωή μου άλλαξε δραματικά. Κοινωνικά, ένιωθα απομονωμένος.
Γνωστοί με κατηγορούσαν ότι είμαι «ανεύθυνος», άλλοι με πίεζαν να «συμμορφωθώ».
Στην δουλειά μου, έχασα συμβόλαια επειδή δεν είχα πιστοποιητικό, πελάτες με
θεωρούσαν «ριψοκίνδυνο» έως και «ψεκασμένο». Οι συναντήσεις σε κλειστούς χώρους
απαιτούσαν τεστ, που πλήρωνα από την τσέπη μου, και η γραφειοκρατία με
εξάντλησε. Σκέφτηκα μέχρι και να την κλείσω, αλλά το πείσμα μου με κράτησε
όρθιο. Αναγκάστηκα να βρω νέους τρόπους, να ελαχιστοποιήσω τα έξοδα, να φτάσω
σε σημείο που ποτέ πριν δεν περίμενα.
Οι συνέπειες δεν ήταν μόνο οικονομικές. Η ψυχολογική πίεση ήταν
τεράστια. Ένιωθα σαν πολίτης δεύτερης κατηγορίας, ότι με τιμωρούσαν για μια
απόφαση που πήρα συνειδητά. Όμως, δεν το μετάνιωσα. Κάθε μέρα που περνούσε,
επιβεβαιωνόμουν: Τα μέτρα χαλάρωσαν, οι εμβολιασμένοι νόσησαν κι αυτοί, και η
ζωή συνεχίστηκε. Δεν ήμουν ο «κίνδυνος» που με παρουσίαζαν. Ποτέ, ακόμα και
σήμερα, συγνώμη δεν ζητήθηκε από κανέναν.
Τι έμαθα; Ότι η ελευθερία έχει κόστος, αλλά αξίζει. Ότι η κριτική
σκέψη είναι πιο πολύτιμη από την τυφλή υπακοή. Και ότι η κοινωνία μας, όταν
φοβάται, ξεχνάει εύκολα τις αρχές της. Σήμερα, συνεχίζω τη ζωή μου πιο δυνατός,
με την επιχείρησή μου να ανακάμπτει. Δεν παραμένω στο τραύμα που δημιούργησε
όχι μόνο σε μένα, σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας αυτή η περίοδος, αλλά δεν
ξεχνώ. Έμαθα να εμπιστεύομαι την κρίση μου, τον εαυτό μου, τη λογική– και αυτό
είναι πραγματικά πολύτιμο».
newsbomb.gr
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
0 Σχόλια